تبلور وحدت شخصی در نظام فلسفی شیخ اشراق

بی شک یکی از مهم ترین مسائل فلسفی و عرفانی، شناخت وجود در نظام هستی است. در علم عرفان، وجود در نظام تکوین به نحو وحدت شخصی لحاظ شده است. بدین معناکه وجود منحصر در حق تعالی است و ماسوای او اطوار و شئون وی محسوب می شوند. مشهور قائلند اولین کسی که وحدت شخصی وجود را در یک نظام واره علمی مطرح نمود، ابن عربی است و سپس کسانی مانند قونوی و قیصری و ترکه و ابن ترکه و فناری و صدرالمتالهین به تبیین فلسفی آن پرداخته اند. لیکن نگارنده قائل است شیخ اشراق نخستین شخصی است که پیش از همه به تبیین فلسفی وحدت شخصی وجود پرداخته است. اما پنداشت اصالت ماهیت از اعتباریت وجود در نظام اشراقی منجر به آن گردید که معارف عالیه شیخ اشراق از جمله تبیین وجدت شخصی وجود در حجاب اصالت ماهیت محجوب واقع شود. در این مقاله با بررسی نظام اشراقی اثبات خواهد شد که شیخ اشراق نخستین کسی است که به تبیین وحدت شخصی وجود پرداخته است.

کلیدواژه ها:

اشراق ، وحدت شخصی ، اصالت ماهیت ، تشکیک ، اعتباریت وجود