سبک شناسی اشعار فدایی هروی

فدایی هروی از شاعران برجسته شعر معاصر افغانستان است. او علاوه بر شاعری با تاسیس دو انجمن شعری و ادبی اش شاعران زیادیرا پرورش داده و به شیخ الشعرای هرات معروف است. در افغانستان واکاوی و تحلیل همه سویه شعر فارسی یکی از زمینه های کم کاربرد ونسبتا مغفول در جامعه ادبی است و اکثر شاعران مانند فدایی هروی برای ادب دوستان به ویژه در کشور ایران چندان شناخته شدهنیستند. در این پژوهش که با هدف شناخت ویژگی های سبکی شعر براتعلی فدایی هروی انجام شده است. تلاش شده تا با ارائ نمونه هاییاز شعر فدایی، باب آشنایی با این شاعر بزرگ افغانستانی برای علاقه مندان گشوده شود. همچنین از اهداف این پژوهش شناسایی جایگاهشعری این شاعر در میان شاعران معاصر ادبیات فارسی است. پژوهش پیش رو مطالعه ای نظری است. داده های آن به روش کتاب خانه ای به دست آمده و به شیوه توصیفی- تحلیلی و ارائه آمار به انجام رسیده است. محدوده تحقیق و مطالععه، دیوان استاد فدایی است که باپیشگفتار محمد کاظم کاظمی در سال ۱۳۹۹ ش. توسط انتشارات «آن» در هرات به چاپ رسیده است. در این تحقیق اشعار فدایی بر اساس روش سبک شناسی سیروس شمیسا در سه سطح زبانی، ادبی و فکری سبک شناسی شده است. از برجسته ترین ویژگی های شعر فدایی در سطح زبانی می توان به بسامد بالای موازنه، انواع تکرار، واج آرایی، انواع جناس، تجنیس در قافیه و واو آغازین اشاره کرد. برجستگی های ادبی آن عبارتند از بسامد بالای مراعات النظیر، تلمیح، تضاد، اضافه تشبیهی، تشبیه حسی به حسی، تشبیه مرسل، تشبیه مفصل، استعاره مجرده، اضافه استعاری و کنایه از فعل، در سطح فکری از مشخصات بسیار بارز شعر فدایی مدح و منقبت سرایی اهل بیت(علیهم السلام)، مقاومت و پایداری، مهاجرت و بازتاب مسائل اجتماعی، شکایت از روزگار، و مسائل عرفانی است.

کلیدواژه ها:

براتعلی فدایی هروی ، سبک شناسی شعر ، شعر معاصر افغانستان ، سطح ادبی ، سطح زبانی و سطح فکری