بررسی تطبیقی عناصر نظامی و توصیف نبرد در دیوان متنبی و شاهنامه فردوسی

یکی از مهمترین مسائلی که در بررسی آبیات شاهنامه وهمچنین در ابیات دیوان متنبی به چشم می خورد مربوطبه صحنه های نبرد وحماسی وجایگاه این صحنه ها در ابیات این دوشاعر می باشد به طوری که شاهنامهفردوسی وهمچنین دیوان متنبی پر است از صحنه های نبرد وحماسی، و هر دوشاعر از تمثیل ها و آرایه هایادبی ظریفی که برای بیان صحنه های نبرد استفاده می کنند. می باشد. از سویی باید بیان کنیم که محتوایاشعار حماسی هردو شاعر نشان از شجاعت ؛ دلاوری ؛ مردانگی وجنگاوری وهمچنین انسانیت شخصیت هایبرجسته داستان ها می باشد. شخصیت های اصلی شاهنامه همچون رستم وسهراب با تمثیل ها وهنرنمایی هایشاعر در میدان نبرد به تصویر کشیده شده است ودر دیوان متنبی سیف الدوله قهرمان اصلی دیوان می باشد.این پژوهش به شیوه توصیفی وتطبیقی وبا استفاده از ابیات شاهنامه ودیوان متنبی بدین نتیجه رسید که روححماسه و حمایت قهرمانان داستان در بطن تصویر پردازی های رویکرد هر دو شاعر وجود دارد. از سویی بررسینشان می دهد که هر دو شاعر در زمینه تصویر سازی صحنه های نبرد به ابزارهای جنگی ونبرد همچون، سپاه ؛قدرت ؛ شجاعت، خنجر ؛ رکاب ؛ زره ؛ نیزه وشمشیر ؛کمان ؛ طبل ؛ کلاه خود و... استناد نموده آند ودر زمینهتطبیقی عناصر مرتبط با تصویرسازی وتشبیه در صحنه های نبرد وحماسی هردو شاعر به مواردی همچون عناصرطبیعی مانند ابر ؛ دریا ؛ سیل وبا به شیر ؛ عقاب و.. استناد کرده اند؛ در حوزه تفاوت ها باید به این مساله اشارهکنیم که رویکرد فردوسی در تصویر سازی صحنه های نبرد رویکرد انسانی وجهانی می باشد ولی رویکرد حماسیمتنبی بیشتر قومی و با تکیه بر مدح سیف الدوله درباری می باشد.

کلیدواژه ها:

فردوسی ، متنبی ، شاهنامه ، دیوان ، حماسه ، نبرد ، ا بزارآلات جنگی