مروری بر ادبیات پژوهشی هوش هیجانی: تاریخچه، ظهور و تکامل آن (نظریه ها و مدل ها)

امروزه هوش هیجانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و پژوهش های انجام شده نشان دهنده اهمیت آن در همه جنبه هایمختلف زندگی است. اما این سوال پیش می آید که هوش هیجان ی دقیقا چیست ؟ همانطور که در مورد تمام سازه ها ی دیگر (مانندهوش، رهبری، شخصیت و غیره) این سوال وجود دارد و نظریه های متفاوتی توسط ، چندین مکتب فکری وجود دارد که هدف آنتوصیف و اندازه گیری دقیق مفهوم هوش هیجان ی است. در کل ی تری ن سطح، هوش هیجان ی به توانایی تشخیص و تنظیم احساساتدر خود و دیگران اشاره دارد (گلمن، ۲۰۰۱). هوش هیجانی به عنوان یکی از ابعاد چندگانه هوش در عرصه سازمان و روانشناسیمطرح است. هوش هیجانی به معنای توانایی خودآگاهی، مدیریت بر خود، آگاهی اجتماعی و برقراری ارتباط با دیگران می باشد.آگاهی از هیجانات فرد را قادر میسازد تا آنها را مدیریت نماید و اگر عواطف و احساساتش خارج از کنترل او باشد توانایی او در ایجادروابط را دچار مشکل و تنگنا می نماید. از طرفی نیز توسعه مهارت هوش هیجانی در زندگی شخصی و حرفه ای باعث رضایت فردیشده و این افراد را نسبت به محرک های تنش زا و استرسآفرین، منعطف تر و توانمندتر می نماید و باعث تقویت روابط مثبت و منعطفبه جای رفتارهای پرخاشگرانه یا منفعل می گردد. مهارت های هوش هیجانی عامل اصلی در اثر بخشی و موفقیت شغلی کارکنان بهشمار می آید . بی شک با ارزش ترین سرمایه هر سازمان نیروی انسانی است. کیفیت و توانمندی نیروی انسانی مهم ترین عاملبقای هر سازمان بوده است . یکی از مهم ترین خصیصه ها که بر روی عملکرد کارکنان تاثیر می گذارد، هوش هیجانی است . هوشهیجانی توانایی ارزیابی، بیان و تنظیم هیجان های خود و دیگران و استفاده از آن است.

کلیدواژه ها:

هوش ، انواع هوش ، هوش هیجانی ، ابعاد هوش هیجانی