ارتباط بین استرس و بی خوابی با افسردگی در کادر درمان شهر همدان: کاربرد تحلیل مسیر

زمینه و هدف مسیرهای سبب شناختی مختلفی روی بروز افسردگی در کارکنان درمانی نقش دارند. در این مطالعه تاثیر استرس ادراک شده و بی خوابی بر روی افسردگی در پرسنل درمانی شهر همدان مورد بررسی قرار گرفت.  روش ­کار مطاله حاضر یک مقطعی بود که بر روی کارکنان درمانی بیمارستان های شهید بهشتی و سینا شهر همدان در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۲ اجرا شد. استرس ادراک شده با دو خرده مقیاس درماندگی ادراک شده و خودکارآمدی ادراک، بی خوابی و افسردگی با استفاده از پرسشنامه اعتبارسنجی شده مورد بررسی قرار گرفتند. تاثیر متغیرها بروی افسردگی از طریق تحلیل مسیر مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها تعداد ۲۳۵ نفر (۷/۳۵ درصد پرستار) از کادر درمان وارد تحلیل ها شدند. جنسیت، سن، افزایش ساعت کارماهیانه و تعداد شیفت شب در ماه بروی افسردگی تاثیر معنی دار داشتند (۰۵/۰>p). تحلیل مسیر نشان داد به جز اثر خودکارآمدی ادراک شده روی بیخوابی، تمامی وزن رگرسیونی استاندارد شده برای ارتباط ها از نظر آماری معنی دار بودند (۰۵/۰>p). اندازه تاثیر درماندگی ادراک شده بروی افسردگی نسبت به سایر ارتباط ها قویترین بود (۴۰/۰=وزن رگرسیونی استاندارد شده). اثر مستقیم درماندگی ادراک شده و خودکارآمدی ادراک شده بروی افسردگی و یا از طریق بی خوابی به عنوان میانجی برازش تقریبا مناسبی بروی داده ها داشت. نتیجه گیری یافته های مطالعه بیانگر این است که با اجرای برنامه های مداخله ای و پیشگیرانه در جهت کاهش استرس و بهبود وضعیت خواب انتظار می رود رخداد افسردگی در پرسنل درمانی به میزان قابل توجهی کاهش یابد.

کلیدواژه ها:

perceived helplessness ، perceived self-efficacy ، insomnia ، depression ، health care workers ، درماندگی ادراک شده ، خودکارآمدی ادراک شده ، بی خوابی ، افسردگی ، کادر درمان