بررسی عوامل موثر بر طراحی شهری حساس به تنوع زیستی (مورد پژوهی : شهر مشهد)

تنوع زیستی سرمایه ای عمومی و متعلق به همگان است که طی دهه های اخیر متاثر از فعالیت های انسان ها با کاهش روبه رو شده است که این مقوله منجر به پدید آمدن مسائل و مشکلات عدیده در سطح شهرها شده است . به تبع این امر طی سالهای اخیر، بسیاری از کشورها دستورالعمل هایی را به منظور حفظ تنوع زیستی در سطح شهرها در دستور کار خود قرار داده اند که در این میان، روش طراحی شهری حساس به تنوع زیستی یکی از این موارد بوده است . هدف این روش، ایجاد محیط های شهری است که از طریق برنامه ریزی دقیق ، طراحی و معماری نوآورانه به تنوع زیستی شهرها کمک نماید. با این تفاسیر، پژوهش حاضر در راستای بررسی عوامل موثر بر طراحی شهری حساس به تنوع زیستی در سطح شهر مشهد انجام گرفته است ؛ بنابراین ، این پژوهش پس از مرور مبانی و مفاهیم مرتبط ، مبتنی بر تحلیل محتوای کیفی ، به تدوین عوامل موثر بر طراحی شهری حساس به تنوع زیستی در سطح شهر مشهد اقدام نموده و در ادامه با مراجعه به ۴۰ نفر از متخصصان و نخبگان مرتبط با موضوع این پژوهش ، با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و در محیط نرم افزار اکسپرت جویس به اولویت بندی این عوامل پرداخته است . نتایج این پژوهش نشان می دهد که ایجاد و توسعه فضاهای طبیعی سبز و آبی ، کاشت درختان و پوشش های گیاهی متنوع، حفظ و تقویت پوشش های گیاهی موجود، ایجاد و توسعه زیرساخت های سبز، ایجاد و توسعه کشتزارها در حاشیه خیابان ها و محورهای پیاده، همکاری و مشارکت بین ذینفعان و نهادهای متولی محیط زیست شهری، تقویت نگرش حفاظت از محیط زیست و تنوع زیستی شهری در بین شهروندان و تقویت تعاملات مثبت بین انسان و محیط زیست و طبیعت شهری ازجمله عوامل موثر بر طراحی شهری حساس به تنوع زیستی در سطح شهر مشهد محسوب می شوند و همچنین از دید متخصصان، تقویت نگرش حفاظت از محیط زیست و تنوع زیستی شهری در بین شهروندان (با امتیاز ۰/۲۲۱)، همکاری و مشارکت بین ذینفعان و نهادهای متولی محیط زیست شهری با امتیاز ۰/۲۰۷ و تقویت تعاملات مثبت بین انسان و محیط زیست و طبیعت شهری (با امتیاز ۰/۱۵۷) به ترتیب در جایگاه های اول تا سوم از حیث تاثیرگذاری بیشتر قرار دارند.

کلیدواژه ها:

طراحی شهری ، تنوع زیستی ، تحلیل سلسله مراتبی ، شهر مشهد