تحلیل مرمت مردمی مسجد مولانای تبریز

با بررسی کالبد مساجد کهن تبریز - ازجمله مسجد مولانا- در نگاه نخست به نظر می رسد نکاتی وجود دارند که ناگزیر از محدودیتهای اجرای آن زمان، عامل کاهش مساحت مفید و یا باعث دلگیر شدن فضای معنوی مسجد در حال حاضر شده اند، عواملی چون کوتاه بودن ارتفاع سقف و ستونها، وجود شاهنشین در دهانه های کناری، ضخیم بودن جرزهای آخر، مرتفع نبودن سردر ورودی و غیره ، که تصور می شود با نیم نگاهی به فن آوری روز و بهره بردن از برخی تمهیدات مرمتی درراستای برطرف نمودن این عوامل ، بتوان درجهت افزایش کمی و کیفی فضای مساجد قدم های موثری برداشت .غافل از آنکه هر عمارتی که در معماری دیرین ایران سربرآورده و هر خشتی که بر خشتی دیگر آرمیده است ، حاصل تجمیع هزاران تجربه و درایت عمیق بوده ، که با نگرش سریع و بی تامل امروزی به ندرت می توان ادعای درک تمامی جوانب رعایت شده در ذهن معمار پیشین را اذعان نمود. حال آنکه اگر بر اساس چنین دیدگاه هرچند خیر اما ناکاملی ، اقدام به باززنده سازی، مقاوم سازی و بهینه سازی عملکردی ابنیه سنتی بافت زلزله خیز تبریز شود، احتمال از گودال بیرون شدن و به چاه در افتادن این میراث بی نظیر هر چه بیشتر افزون خواهد شد . صد البته که اصلاح این امر محقق نخواهد بود مگر به واسطه مطالعات تخصصی دقیق و همه جانبه علمی - تجربی در زمینه شناخت ساختار بنیادین بنا و نحوه افزودن قابلیت رفع نیازهای امروزی به آن باشد که نکات ظریف اجرائی معماری استوار ایران زمین ، به طور کامل به نسل جدید انتقال یافته با فن آوری روز عجین گردد. این پژوهش بااستفاده از مطالعات میدانی وروش تحقیق تحلیلی مورد ارزیابی قرار گرفته و درنهایت میتوان پژوهش حاضررا نوعی راهنمایی برای نگرانی های مرمتی و زمینه های احیاء در نظر گرفت .

کلیدواژه ها:

مسجد ، مولانا ، مرمت ، تبریز.