مقایسه اثربخشی درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان با تحریک مغزی بر استرس، اضطراب، افسردگی و عملکرد اجرایی در بیماران آسیب مغزی خفیف در بیمارستان شهید بهشتی کاشان

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان با تحریک الکتریکی مغز TDCS براضطراب افسردگی استرس و عملکرد اجرایی بیماران آسیب مغزی خفیف انجام شد. این پژوهش یک کارآزمایی تصادفی کنترل شده بود و در مجموع ۴۶ بیمار آسیب مغزی خفیف از بیمارستان شهید بهشتی در شهر کاشان در آن شرکت کردند. بیماران به گروه های MBSR ، TDCS و کنترل تخصیص داده شدند. بیماران گروه MBSR تحت درمان در ۸ جلسه ۵/ ۲ ساعته قرار گرفتند و گروه TDCS ۸ جلسه ۲۰دقیقه ای تحریک الکتریکی مغز را از میزان ۱ میلی آمپر تا ۲ میلی آمپر دریافت کردند. در حالی که گروه کنترل هیچ درمان روان شناختی دریافت ننمودند. متغیرهای اصلی شامل اضطراب، افسردگی، استرس و عملکرد اجرایی بود که به ترتیب به وسیله پوشش نامه DASS-۲۱ ، آزمون TMT و آزمون جور کردن کارت های ویکانسین اندازه گیری شدند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS۲۳ و با استفاده از تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شد.یافته های حاصل از مطالعه نشان داد MBSR, tDCSبر تمامی متغیرهای پژوهش شامل افسردگی، استرس، عملکرد اجرایی و اضطراب، تاثیر معنادار داشت (P < ۰/۰۰۱). براساس اندازه اثر به دست آمده بیشترین تاثیر درمان MBSR در مورد متغیر اضطراب ( ) بود و در رابطه با درمان tDCS بیشترین تاثیر درمانی به عملکرد اجرایی ) ( تعلق داشت. در کل می توان چنین نتیجه گرفت که درمان MBSR بر جنبه های روان شناختی و هیجانی بیماران اثر مطلوب تری می گذارد و درمان tDCS بر جنبه های شناختی بیماران TBI و ابعادی از مشکلات روان شناختی که علائم بدکارکردی شناختی نظیر افکار و شناخت واره های منفی (مانند افسردگی) در آنها شدیدتر است، اثرگذار است.

کلیدواژه ها:

درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی ، درمان تحریک مغزی ، استرس ، اضطراب ، افسردگی و عملکرد اجرایی ، بیماران آسیب مغزی خفیف