کیفیت اجرای حکم محارب در آیات قرآن و روایات معصومین علیهم السلام

حد شرعی، مجازات و کیفر غیرمالی تعیین شده در شرع برای برخی گناهان خاص است. نوع، مقدار و شیوه اجرای این دسته مجازات ها در قرآن و یا روایات تعیین شده است. در تعداد حدود میان فقها اختلاف است. بنابر منابع روایی شیعی، یکی از حدود، محاربه می باشد. در ماده دویست و هفتاد و نه از قانون مجازات اسلامی، محاربه چنین تعریف شده که یک یا چند نفر با کشیدن سلاح، به قصد جان، مال یا ناموس مردم یا ارعاب آنها موجب ناامنی شوند، بدون این که قصد و انگیزه شخصی داشته باشند. حد آن قتل، مصلوب کردن، قطع عضو و یا تبعید است ولی در این که کدام یک از این مجازات ها باید اجرا شود و یا ملاک اجرای هر یک چیست، بین فقها اختلاف وجود دارد. به نظر برخی، حاکم شرع در انتخاب هر کدام اختیار دارد؛ برخی دیگرمعتقدند که بهتر است که این انتخاب با رعایت تناسب بین شدت جرم و مجازات باشد و برخی دیگر ترتیب خاصی را برای حد محارب تعیین می کنند. با توجه به شبهات و ابهامات بوجود آمده از حوادث و اغتشاشات اخیر و اظهار نظر های متناقضی که در کیفیت اجرای حد محارب از سوی برخی در جامعه شکل گرفت؛ این مقاله در جهت تبیین و رفع این شبهه نوشته شده است.

کلیدواژه ها:

محارب ، حد ترتیبی ، حد تخییری ، مصلحت قاضی ، تناسب جرم.