تعیین مقدار آفلاتوکسین M۱ در نمونه های شیر استان های زنجان، گیلان، آذربایجان شرقی و کرمانشاه به روش ELASA

زمینه و هدف: آفلاتوکسین­ M۱ که به­ دنبال متابولیسم آفلاتوکسین B۱ که از طریق خوراک آلوده وارد بدن دام می شود،ایجاد می گردد. انسان ها نیز از طریق مصرف شیر دام آلوده در معرض مواجهه با این مایکوتوکسین قرار می گیرند. این مایکوتوکسین دارای اثرات هپاتوتوکسیک، سرطان زایی و موتاژنی بسیار قوی بوده و به طور بالقوه برای سلامتی انسان مخاطره آمیز می باشد. با توجه به این­که شیر یکی از مواد غذایی مهم برای انسان به شمار می رود، بنابراین حصول اطمینان از سلامت شیر و عدم آلودگی آن با مواد مختلف ازجمله آفلاتوکسین M۱ برای حفاظت از سلامت گروه های سنی مختلف امری ضروری به نظر می رسد. مواد و روش ها: در این مطالعه ۱۸۰ نمونه شیر اعم از سنتی و صنعتی از ۴ شهر تبریز، کرمانشاه، زنجان و رشت جمع آوری شده، نمونه ها سانتریفیوژ شده و چربی رویی آن برداشته شده و نمونه های شیر بدون چربی به روش ELISA رقابتی ازنظر آفلاتوکسین M۱ موردسنجش قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که %۱۰۰ نمونه های موردبررسی آلوده به آفلاتوکسین M۱ بودند؛ که میانگین غلظت آلودگی M۱ در شهر تبریز، کرمانشاه، زنجان و رشت به ترتیب ۶/۵±۳۱/۹، ۱۶/۹±۳۰/۷، ۶/۲±۲۹/۹ و ۳/۸±۲۵/۴ نانوگرم در لیتر در محدوده ی ۲/۱۳۴-۱> نانوگرم در لیتر به دست آمد. نتیجه گیری: نتایج مطالعه ما نشان داد که در تمامی نمونه های اخذشده از چهار شهر تبریز، کرمانشاه، زنجان و رشت، آلودگی به آفلاتوکسینM۱   وجود دارد که سطح این آلودگی در فصل های مختلف متفاوت بود. به نحوی که بیشترین آلودگی در فصل پاییز و در نوع تولید سنتی، مشاهده شد. با توجه به مضرات آفلاتوکسینM۱  برای سلامت انسان، کنترل مداوم خوراک دام ازلحاظ آفلاتوکسینB۱  و کنترل شیر و محصولات آن به جهت عدم حضور آفلاتوکسین M۱  بسیار مهم است.

کلیدواژه ها:

Aflatoxin M۱ ، Raw milk ، Pasteurized milk ، ELISA ، آفلاتوکسین M۱ ، شیر سنتی و صنعتی ، ELASA