توصیف شاعران از دیدگاه دبیران ادبیات

عده ای از شاعران پارسی گوی از بازماندگان دوران قبل از حمله مغول هستند و یا از کسانی که در دوره مغول می زیستند.دسته دیگر در دوران مغول در دستگاه امارت های کوچک یا خاندان های بزرگ زندگی می کردند و یا در خانقاه های متصوفه زیر دست مشایخ بزرگ ایران و خارج ایارن بودند.آخرین دسته کسانی هستند که در بین حکومت ایلخانان و حمله تیمور در خدمت ملوک الطوائف ایران و نواحی مجاور بودند.ایران در دوره مغول؛ در این دوهر ادبیات حیرت انگیز و بزرگی از ایرانیان بوجود آمد.جنوب ایران کمتر از ممالک شمالی و مرکزی و غربی دچار خسارت شد.هر چند به واسطه قتل عام فضلا طلاب و انهدام مدارس و مساجد و کتابخانه ها دچار اختلال و پریشانی شد ولیکن آسیب بعضی کمتر بود.مغولان بت پرست به فلسفه و حکمت توجهی نداشتند ولیکن نسبت به مدایح شعرا بی اعتنا نبودند.در این دوره مورخین در جه اول در زبان فارسی به ظهور رسیدند.