تدوین الگوی برنامه ریزی راهبردی توسعه شهری (CDS) با به کارگیری رویکرد آینده پژوهی

برنامه ریزی راهبردی توسعه شهری (CDS) رویکردی نوین در برنامه ریزی شهری است که در آن با توزیع عادلان ه منابع و خدمات، توسعه شهری جهت ارتقای کیفیت زندگی شهروندان و بهبود شرایط اقتصادی ، اجتماعی و زیست محیطی به صورت هماهنگ و متوازن انجام می شود. برنامه ریزی سناریومحور نیز رویکردی معتبر در حوزه آینده پژوهی است که در برنامه ریزی شهر ی و حوزههای دیگر شهرسازی ، از آن برای تدوین چندین سناریوی آینده محتمل بر اساس شرایط و عوامل موجود استفاده می شود. این رویکرد در برنامه ریزی شهری برای پذیرا و منعطف کردن شهرها و مناطق مقابل تغییرات و چالش های آینده استفاده می گردد. مشارکت عموم ی از ارکان مهم این دو رویکرد است که با ورود گروههای مختلف به تمام مراحل برنامه ریزی و با روشهایی چون نظارت توسط بهره وران، نظرسنجی و...مشارکت همگان را سبب می شود. به همین منظور پژوهش حاضر به تدوین الگوی برنامه ریزی راهبردی توسعه شهری (CDS) با به کارگ یری رویکرد آینده پژوهی پرداخته است . روش به کارگرفته شده در این پژوهش روش تحلیل محتوا ی کیفی بر ۱۰ منبع منتخب مطابق طیف لیکرت بوده است . نتایج حاصله نشان می دهد فاز نخست (شناخت وضع موجود) بیش ترین و فاز سوم (چشم اندازسازی ) کم ترین توجه را در منابع داشته اند. اصل مشارکت نیز در رتبه دوم اهمیت قرار دارد. براین اساس پیشنهاد می شود در فرایند برنامه ریزی راهبرد ی توسع ه شهری ، به فازها ی دوم (سناریوسازی ) و سوم (چشم اندازسازی ) فرایند در کنار اصول مشارکتی و فازهای دیگر، توجه ویژهای گردد. تلفیق CDS و برنامه ریزی سناریومحور (در فاز دوم) با رویکرد مشارکتی می تواند به برنامه ریزی راهبردی و آیندهنگر شهر ی جهت توسعه پایدار کمک نموده و به برنامه ریزان و مدیران شهری در برنامه ریزی ، طراحی و اجرای راهبردها و اهداف کاربرد ی تر در پاسخ به تغییرات غیرمنتظره و احتمالی کمک نماید. این پژوهش به عنوان مطالعه ای مقدماتی ، زمینه ساز تحقیقات عمیق تر در حوزه برنامه ریزی راهبردی توسعه شهری ازلحاظ فرایند و محتوا است .

کلیدواژه ها:

برنامه ریزی راهبردی توسعه شهر ، برنامه ریزی سناریو محور ، برنامه ریزی مشارکتی ، آیندهپژوهی ، توسعه شهری ، توسعه پایدار