تبیین معیارهای عملکردی در طراحی مجتمع های آموزشی با رویکرد ارتقای کیفیت فضا

مجتمع های آموزشی که شامل مدارس ابتدایی تا دانشگاه می شوند، محل فعالیت ها و معاشرتهای اجتماعی دانش آموزان و دانش جویان بودهاست که نقش معمار به عنوان طراح و خالق این فضا از چیدمان و قرارگیری جزءفضاها و حوزهها تا طراحی مبلمان بسیار پررنگ می باشد. بخش زیادی از یادگیری در این کالبد از طریق معاشرتهای اجتماعی و گفت وگو میان استفادهکنندگان صورت می گیرد. عوامل مختلفی بر کیفیت این فضاهای آموزشی تاثیر می گذارند که دو گروه محیطی فیزیکی که شامل آسایش حرارتی و رطوبتی ، ویژگی های اقلیمی ، رنگ ، مصالح کاربردی ، موقعیت زمین ، آلودگی صوتی بوده و گروه عملکردی که مشتمل بر انعطافپذیری ، دسترسی پذیری ، نفوذپذیری ، اولویت پذیری ، تنوعپذیری و اجتماعپذیری هستند، از جمله آن عوامل می باشند. از آنجایی که تمام مولفه های بررسی شده در حیطه عوامل محیطی و فیزیکی کاملا به سایت و زمین انتخاب شده، بستگی دارد، بنابراین تاثیر آن روی فضاها طراحی شده، مورد به مورد متفاوت است ولی در بحث عوامل عملکردی ، در حالت کلی می توان معیارهایی را در نظر گرفت . این پژوهش به دنبال تبیین معیارهای عملکردی در طراحی مجتمع های آموزشی با رویکرد ارتقای کیفیت فضا می باشد. پژوهش به روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته و گردآوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه ای بودهاست . لذا در راستا اهداف پژوهش ، ابتدا به مطالعه فاکتورهای عملکردی موثر بر فضاهای آموزشی پرداخته و سپس با بررسی هر یک از آنها در نحوه اثرگذاری بر فضاها می توان چنین برداشت کرد که در این کاربری بیش از هر فضای دیگر به افزایش تعاملات اجتماعی در گروههای سنی مختلف نیاز است . چراکه افراد بخش زیادی از روز خود را در آنجا سپری می کنند و قسمی از پرورش در آنجا صورت می گیرد. با طراحی فضاهای منعطف و چندکاره، طراحی مبلمان به شکل مقعر، نحوه چیدمان فضاها در پلان جهت کاهش فضاهای خالی و راهیابی مشخص به هر قسمت ، افزایش سیالیت و وجود تنوع محیطی در هر فضا از جمله معیارهای عملکردی در طراحی مجتمع های آموزشی در جهت افزایش کیفیت فضا می باشد.

کلیدواژه ها:

معماری ، معیارهای عملکردی ، مجتمع آموزشی ، کیفیت فضاهای آموزشی