اهمیت نیروی دریایی حوزه خلیج فارس در ترتیبات نظامی و امنیتی منطقه ای دوره پهلوی

با تاسیس سلسله پهلوی ، خلیج فارس و دریای عمان در سیاست­های داخلی و بین المللی ایران جایگاه ویژه­ای یافت. این حوزه استراتژیک پهناور آبی به صورت راهبردی برتحقق برنامه های سیاسی، اقتصادی و بخصوص ترتیبات نظامی کوتاه مدت و بلند مدت ایران تاثیر می گذاشت. با ارتقای جایگاه این منطقه، لزوم دستیابی ایران به یک نیروی دریایی قدرتمند، ضرورت یافت. از دهه ۴۰ش/ ۶۰ م در یک روند تدریجی، ایران دارای یکی از نیرومندترین ناوگان نظامی در سطح خلیج فارس تا اقیانوس هند شد. این نیرو، ابزاری کارآمد برای اجرای سیاست­های تدافعی و نقش آفرینی جدید امنیتی ایران در منطقه خلیج فارس و دریای عمان محسوب می گردید.این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و براساس مطالعه کتب، اسناد، بایگانی های متعدد داخلی و نشریات گوناگون ایران در دوره مذکور انجام شده است و هدف از آن شناخت نقش آفرینی دریایی عصر پهلوی و اثبات حاکمیت نظامی و امنیتی مثبت عناصر ایرانی در منطقه خلیج فارس و دریای عمان می باشد. و در پی پاسخ به این سوال است که نیروی دریایی ایران چه نقشی در اجرای عملی ترتیبات دفاعی و امنیتی ایران عصر پهلوی در منطقه خلیج فارس داشته است؟و در پایان به این نتیجه می­رسد که دستیابی به قدرت و سیادت دریایی موجب گردید تا ایران به صورت بالقوه و بالفعل توانایی انجام و تحقق سیاست­های نظامی و امنیتی خود را این منطقه داشته باشد که بدون آن، نیل به این اهداف و حفظ منافع و دفاع از آب­ها و مرزهای دریایی کشورامکان پذیر نبود.

کلیدواژه ها:

خلیج فارس و دریای عمان ، دوره پهلوی ، نیروی دریایی ، ترتیبات نظامی