تحلیل فضایی عوامل موثر بر نظارت دهیاران بر ساخت وسازهای روستایی؛ مطالعه موردی: شهرستان تویسرکان

نقش دهیاران به عنوان مدیران روستا در چگونگی ساخت وسازهای روستایی و توسعه کالبدی، از مهم ترین مسائلی است که نادیده گرفتن آن می تواند آسیب های جبران ناپذیری به برنامه های روستایی وارد کند. با اصلاح قانون شوراها در سال ۱۳۸۲ و اضافه شدن بند ۱۰ به ماده ۶۹ شوراهای اسلامی، تشکیل پرونده برای ایجاد بناها، تاسیسات و تفکیک اراضی در محدوده قانونی روستا به عهده دهیاری و صدور مجوز به بخشداری واگذار شد. ازاین رو، توجه به دهیاری ها در محیط روستایی و نقش آن ها در تحقق اهداف کالبدی روستایی اهمیت فراوانی یافته است. بنابراین در این پژوهش سعی شده است تا با تحلیل فضایی عوامل موثر بر نظارت دهیاران بر ساخت وسازهای روستایی در محدوده مورد مطالعه، بستری مناسب برای رسیدن به توسعه روستایی فراهم گردد. روش تحقیق به صورت کاربردی و روش بررسی آن توصیفی - تحلیلی است، جامعه آماری پژوهش حاضر، روستاهای دارای دهیاری درجه ۵ و ۶ شهرستان تویسرکان بوده است که تعداد آن ها به ۱۶ روستا رسید. برای بررسی وضع موجود، تعداد۲۲۰ پرسش نامه به وسیله روستائیان تکمیل گردید. به جهت تجزیه وتحلیل داده ها از شیوه های آماری توصیفی، استنباطی و تجزیه وتحلیل فضایی بر مبنای نرم افزارهای GIS، SPSS استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد؛ مقدار آماره T در کل شاخص ها برابر با ۴۸۰/۱۳- است که بیانگر این امر است که در منطقه موردمطالعه نظارت دهیاران بر ساخت وسازهای روستایی وضعت مناسبی ندارد. ولی بااین وجود، مولفه رعایت اصول بهداشتی و فرایند صدور مجوز نسبت به سایر مولفه ها از وضعیت بهتری برخوردار است. به نحوی که ازنظر روستائیان مولفه اصول بهداشتی با میانگین ۳۴/۳ و مولفه فرایند صدور مجوز با میانگین ۰۷/۳ دارای بیشترین اهمیت و مولفه های علائم و هشدارهای ایمنی و ارزش های فرهنگی با میانگین ۰۷/۲ دارای کمترین اهمیت هستند. تحلیل معادلات ساختاری نیز بیان کننده اثر بالای مسئولیت اجتماعی و رعایت ضوابط محیط زیستی و حقوق شهروندی در نظارت دهیاران است و درنهایت، نتایج تحلیل فضایی روستاها بر پایه میزان نظارت دهیاران بر ساخت وسازها از دیدگاه روستائیان نیز بیانگر این امر است که دهیاران برخی از روستاهای موردمطالعه عملکرد بهتری داشته اند.

کلیدواژه ها:

Dehyar's ، construction ، supervision ، rural settlement ، Tuyserkan. ، دهیاران ، ساخت و ساز ، نظارت ، سکونتگاه روستایی ، تویسرکان.