بررسی گونه شناسی گنبد در سبک معماری اسلامی ایران با رویکرد فیزیوگنومی

معماری مساجد در هنر اسلامی جایگاه ویژه ای دارد. معمار اسلامی که به دنبال معنی دادن به حیات و توجیه زندگی هدف دار خود است، در بیان و تجسم توحید، هندسه را که با قیود اعتقادی خود سازگار است، برگزیده و به مدد آن نقش های زیبایی را خلق می کند. هرگونه طراحی معماری در اصل کاری در زمینه هندسه است؛ هر دو با خواص خطوط، سطوح و اشکال در فضا سر و کار دارند. معماری اسلامی به شیوه های گوناگون در سنت های مختلف معماری به کار رفته است. تحول و روند ساخت گنبد در بناهای ایرانی از پیش از اسلام آغاز شده است. گونه شناسی مستقیما با شیء معماری همبستگی دارد، مطالعه ای که تلاش می کند منشا یا آغاز شکل گیری اشیاء معماری را ردیابی کند. مفهوم فیزیوگنومی یک روش تفسیری از شیء معماری با شناسایی شیء فیزیکی خاص است. مفهوم یک تصویر خاص را توصیف می کند. مساجد با سقف گنبدی به راحتی در منطقه دورافتاده و مسجد جامعی که در مرکز شهر توسعه منطقه اسلامی قرار دارد یافت می شود. یکی از نه توسعه معماری اسلامی در سطح جهان با توجه به مکان و تاریخ، ایران است که از ایران و آسیای مرکزی تشکیل شده است. هدف این تحقیق توصیف گونه شناسی گنبدی معماری اسلامی در منطقه فارس است. این پژوهش از روش کیفی توصیفی با رویکرد مفهومی فیزیوگنومی به عنوان روشی در تفسیر شی معماری استفاده می کند. روش این تحقیق همچنین شناسایی یک شی کالبدی خاص بر اساس سبک منطقه ایرانی (ایران و آسیای میانه) است که با منشاء شکل گنبد همبستگی دارد. نتیجه توضیح داد که گونه شناسی گنبد در سبک معماری اسلامی ایران دارای شش نوع است. بیشتر انواع آن انحنای دروازه توسعه (ایوان) به عنوان ویژگی بارز معماری ایرانی است.

کلیدواژه ها:

معماری اسلامی ، ایران و فارس ، گونه شناسی ، گنبد ، انحنای دروازه ، سطح.