بررسی عملکرد نظمیه از آغاز استبداد صغیر تا واقعه پارک اتابک

محمدعلی شاه از شکاف بین مشروطه خواهان و مشروعه خواهان و نفوذ هواداران درباری و مستبد استفاده نموده و با استفاده از نیروی قزاق با به توپ بستن مجلس در تیر سال ۱۲۸۷ ه.ش به عمر کوتاه نظام مشروطیت ایران پایان داد و استبداد صغیر آغاز شد. قزاقان به عنوان منجی و عامل منویات محمدعلی شاه پس از به توپ بستن مجلس قدرت انتظامی را در تهران به دست گرفته و از نظمیه به عنوان نیرویی منفعل و حامی در معادلات نظامی خویش بهره جستند. پس از فتح تهران و سقوط محمدعلی میرزا مخلوع با شروع هرج ومرج و اتفاقات بر هم زننده نظم و امنیت، نظمیه به عنوان نهاد مهم برپاکننده نظم و امنیت ضرورت وجودی خویش را نشان داد. این مقاله بر اساس این پرسش شکل گرفته که نظمیه در دوره استبداد صغیر چه وظایفی داشته و عملکرد این سازمان به چه شکل بوده است؟ یافته های این پژوهش که به روش توصیفی و تحلیلی انجام یافته،نشان می دهد که نیروهای نظمیه در دوره استبداد صغیر به عنوان اهرم اجرایی قزاقان در ماموریت های سرکوب مشروطه خواهان مورداستفاده قرار می گرفته اند و یفرم خان ارمنی به عنوان اولین رییس نظمیه پس از استبداد صغیر توانست با اقدامات موثر و مفید خویش ضمن تحکیم پایه های حکومت مشروطه با سامان بخشیدن به وضعیت نظمیه آن را در مجرای طبیعی خویش و بر اساس وظایف تعیین شده در جهت برقراری نظم و امنیت در جامعه قرار دهد.

کلیدواژه ها:

نظمیه ، استبداد صغیر ، مشروطه ، قزاق ، یفرم خان