تحلیل جامعه شناختی مولفه های قدرت در بستر مشروطه: کنکاشی در مساله تمایز طبقاتی "عوام" از "خواص"

بررسی نقش مولفه ­های قدرت در تداوم تمایز بین طبقه­ اجتماعی عوام از خواص در دوره­ مشروطه به عنوان اولین تجربه­ ملت ایران در داشتن حکومت قانون، مساله­ اصلی این پژوهش است. رویکرد پژوهش تحلیلی است و داده ها براساس ساختارگرایی تکوینی بوردیو مورد تجزیه و تحلیل قرار می­گیرند. نتایج این پژوهش بیانگر آن است که در ایجاد یک مفهوم و شکل دادن به ذهنیت­ ها، نوع گفتمان حاکم بر جامعه، منش، خلق و خوها و عادات واره ­ها در کنار ابعادگوناگون قدرت سیاسی و اقتصادی نقش اثرگذاری دارد و لزوما برای ایجاد یا تثبیت یک وضعیت در جامعه این تنها قدرت ابزاری نیست که اثر بخشی دارد بلکه از آنجا که سلطه­ اجتماعی هرگز و برای همیشه تضمین شده نیست به همین دلیل همیشه باید با نوعی تلقین همراه است و این تلقین در قالب گفتمان و خلق مفاهیم شکل می­گیرد. از این رو ما شاهد تداوم تمایز جامعه­ عوام از جامعه­ خواص در دوره مشروطه هستیم که یکی از پیامدهای آن ناکامی نظام مشروطه در اجرای برابری قانون برای آحاد ملت ایران بود.

کلیدواژه ها:

طبقات اجتماعی ، عوام مشروطه ، خواص مشروطه ، مولفه­های قدرت ، تمایز طبقات