تاملی بر مجازات های بدنی در حقوق کیفری ایران

مجازات های بدنی، یکی از انواع مجازات هایی است که بر حسب ماهیت کیفر، تقسیم بندی شده است. رنج آور بودن، ترذیلی بودن، انتقام جویی و ... از اصول خاص حاکم بر مجازات های بدنی می باشند. هر چند امروزه مجازات بدنی در قوانین کیفری بعضی از کشورها محو گردیده است؛ اما همچنان مواد مختلفی در قوانین جزایی ایران در رابطه با مجازات بدنی پیش بینی شده است. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که آیا مجازات شدید بدنی نظیر قطع دست در یک فرهنگ و عدم اجرای آن در فرهنگ دیگر عادلانه است؟ در پاسخ این فرضیه مطرح می شود که مجازات شدید بدنی باید مطابق اقتضای زمان و مانع عواقب زیان بار بر فرد و جامعه باشد. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر اسناد و منابع کتابخانه ای نگارش یافته است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که برای حفظ کرامت فرد بزهکار و جلوگیری از بیدارشدن حس انتقام وی و سایر عوامل زیان بار مجازات های شدید بدنی، لازم است که در حقوق کیفری ایران در خصوص این نوع مجازات ها تعدیل صورت گیرد. این استدلال که اگر در مجازات های خشن بدنی تجدید نظر یا تعدیلی صورت گیرد موجب بی عدالتی، نسبت به بزهکارانی که در زمان گذشته این نوع مجازات ها را تحمل کرده اند می شود، دلیل محکمی بر توجیه این سبک از مجازات ها نیست. اگر از نظر علمی ثابت شود که مجازات شدید بدنی موجب پیشگیری از جرم می شود؛ اما باز هم بهتر است که در مورد این نوع مجازات ها تعدیل صورت گیرد؛ زیرا هدف وسیله را توجیه نمی کند. بهتر است برای جلوگیری از تکرار آثار زیان بار مجازات های بدنی، هر چه سریع تر نوشداروی عقلانیت در کام حقوق کیفری ایران ریخته شود.

کلیدواژه ها:

مجازات بدنی ، حقوق کیفری ، کرامت انسانی ، منع شکنجه