سلامت دهان و سوءتغذیه در سالمندان - یک مطالعه مقطعی در شهر اصفهان

مقدمه : تغییرات فیزیولوژیک دهان و بیماری های پریودنتال در دوره سالمندی و عدم انجام رفتارهای بهداشتی دهان همراه با سواد سلامت دهان ناکافی ، سبب پیامدهای منفی برای سالمندان از جمله وضعیت بی دندانی کامل یا پارسیال، تاثیر منفی بر اعمال جویدن و خوردن غذا و کیفیت زندگی آنان می شود، بنابراین هرگونه برنامه ریزی مستلزم اطلاع از وضعیت موجود سلامت دهان و دندان سالمندان و علل و پیامد های آن می باشد، لذا این مطالعه با هدف تعیین وضعیت سلامت دهان و دندان و ارتباط آن با سوءتغذیه در سالمندان شهر اصفهان انجام شد.مواد و روشها : مطالعه توصیفی ، تحلیلی حاضر در بهار و تابستان سال ۱۴۰۱ در شهر اصفهان صورت گرفت و دادههای حاصل از ۴۶۰ سالمند تجزیه و تحلیل شد. نمونه گیری به روش تصادفی سیستماتیک و از بین همه سالمندان تحت پوشش همه مراکز خدمات جامع سلامت شهر اصفهان صورت گرفت . در مصاحبه از سالمندان یک فرم جمع آوری اطلاعات شامل مشخصات دموگرافیک ، تاریخچه پزشکی و دندانپزشکی و رفتارهای مرتبط با سلامت دهان و ارزیابی شخصی از سلامت دهان و معاینات بالینی DMFT)، تعداد دندان باقیمانده، وضعیت دنچر) و پرسشنامه سوءتغذیه (MNA) تکمیل شد و سپس دادههای جمع آوری شده در نرم افزار ۲۶ SPSS با روش آمار توصیفی (میانگین ، انحراف معیار، فراوانی ودرصد) و آمار تحلیلی (آزمون Generalized linear model و آزمون های همبستگی پیرسون ، اسپیرمن و آزمون تحلیل واریانس یک طرفه ، کرسکال والیس و آزمون تی مستقل ) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها : طبق یافته های مطالعه ، میانگین نمره سوءتغذیه ۷۳/۴±۴۹/۲۵، میانگین نمره ارزیابی شخصی از سلامت دهان ۹۶/۲±۴۴/۵ از ده، میانگین نمره DMFT ۷۶/۱۱±۵/۱۸ و میانگین تعداد دندان باقیمانده ۸۹/۱۱±۷۸/۱۱ بود. پس از تعدیل و اصلاح متغیر ها، آزمون Generalized liner model نشان داد که سن پایین تر(۰۰۳/۰(p:، جنسیت مرد(۰۰۶/۰(p:، سطح تحصیلات بالاتر(۰۴۲/۰(p: و ارزیابی شخصی مطلوبتر از سلامت دهان(۰۰۱/۰(p< پیش بینی کننده قوی برای عدم ابتلا به سوءتغذیه بودند و هم چنین نمره DMFT بالا با شانس بیشتر ابتلا به سوءتغذیه ارتباط معنادار داشت .نتیجه گیری : نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که وضعیت سلامت دهان و دندان سالمندان اصفهانی مطلوب نبود و تقریبا نیمی از آنان از دنچر کامل یا پارسیال استفاده می کردند و همچنین حدود یک سوم از سالمندان مورد مطالعه وضعیت تغذیه ای مطلوب نداشتند. نتایج نهایی مطالعه بیانکننده هشداری جدی در زمینه توجه ناکافی به مقوله سلامت دهان و دندان ضعیف در سالمندان اصفهانی و پیامدهای آن است .