مرگ از نگاه غزالی و عطار

مرگ از جمله مفاهیمی است که در فرهنگ بشری معانی گوناگونی دارد. معنای رایج آن از بین رفتن حیات است و علاوه بر آن دارای مفاهیم ضمنی دیگری نیز می باشد؛ از جمله جهالت، اندوه، بد خویی و... و در نهایت از دیدگاه عرفانی موت یا مرگ، یعنی موت ارادی یا مرگ اختیاری که مردن است از هوا و مراد دنیا و صفات مذموم نفسانی و زنده شدن به حیات طیبه الهی. با توجه به کلام وحی و روایات و احادیث درک عمیق تری از مفاهیم گوناگون مرگ حاصل می شود. غزالی و عطار از جمله کسانی هستند که تحت تاثیر مباحث انسان پژوهی در قرآن و حدیث همچنین دیدگاه عرفانی خویش به این موضوع پرداخته اند. اگرچه غزالی دارای مشرب عرفانی است ولی وقتی سخنانش را با کلام عطار می سنجیم تفاوت آشکار می شود. غزالی متکلمی زاهد و اندیشمند است که صبغه ی شریعت و عنصر تعقل در کلامش بسیار پر رنگ می باشد و عطار عارفی است با نگاهی ذوقی و هنری به الاهیات و تخیل و رمزگونگی به کلامش صبغه ای هنری می بخشد.

کلیدواژه ها:

Ghazali ، Attar ، death ، death ، purgatory ، resurrection ، غزالی ، عطار ، مرگ ، احتضار ، برزخ ، رستاخیز