ارزیابی ریسک روگذاری سدخاکی ونیار با استفاده از مدل پویایی سیستم ها و تاثیر سیلاب ناشی از روگذری بر اراضی پایین دست سد

سد ها در مهار سیلاب و کاهش خسارت آن نقش موثری دارند. در سیلاب های فروردین ماه سال ۱۳۹۸، نقش و تاثیر سد های بزرگ در رودخانه های کارون، کرخه و دز به خوبی نمایان گردید و این سد ها با کاهش دبی اوج، خسارت سیلاب در پایین دست را کاهش داده و سیلاب را با ایمنی بیشتری عبور دادند. به هنگام سیلاب، بروز پدیده روگذری و عبور آب از روی سد ها، همواره آنها را تهدید می نماید. بنابراین ارزیابی ریسک روگذری سد ها موضوعی است که بایستی مورد توجه قرار گیرد و بایستی بین تراز آب مخزن سد و ریسک روگذری آن تعادل ایجاد نمود. با استفاده از پویایی سیستم ها می توان مجموعه ای از عوامل پیچیده، مرتبط و موثر در پدیده روگذری را در کنار یکدیگر قرار داده و تاثیر سناریوهای مختلف را بر روی ریسک روگذری بررسی نمود. در این مقاله با استفاده از مدل پویایی سیستم ها، تاثیر عدم قطعیت های مختلف به همراه سیلاب و باد با دوره های بازگشت مختلف به طور همزمان و مجزا بر ریسک روگذری سد ونیار مورد بررسی قرار گرفته است تا بتوان تمهیدات لازم برای کاهش ریسک روگذری و افزایش ایمنی در سد مذکور را اتخاذ نمود. در ادامه ضمن تحلیل سیلاب ناشی از روگذری، تاثیر آن بر اراضی پایین دست سد مورد بررسی قرار گرفته است تا بتوان تصمیمات مدیریتی در زمان سیلابی که احتمال روگذری از سد را دارد اتخاذ نمود.

کلیدواژه ها:

ریسک روگذری ، پویایی سیستم ها ، شبیه سازی مونت کارلو ، سیلاب