فراتحلیل مهمترین عوامل توسعه اکوتوریسم پایدار در ایران

گردشگری یکی از پویاترین بخش ­های اقتصادی جهان به شمار می­ آید و بر اساس پیش ­بینی سازمان جهانی توریسم، در چند سال آینده صنعت گردشگری از لحاظ درآمد، بزرگترین بخش تجارت بین ­الملل را به خود اختصاص خواهد داد. در این میان، اکوتوریسم، رویکرد جدید گردشگری در طبیعت بوده که ضمن هماهنگی بیشتر با اصول توسعه پایدار و شرایط محیط زیستی منطقه، منبع مهم درآمد نیز می­ باشد. از طرف دیگر قرار گرفتن در مسیر حرکت به سمت توسعه پایدار محوری ­ترین اصل، جهت تحقق آینده مناسب و مطلوب شهرها و کلانشهرهای کشور است. در این راستا پژوهش حاضر با ذکر این پرسش که مهمترین معیارها و شاخص ­های توسعه اکوتوریسم پایدار کدامند، با استفاده از فراتحلیل ۷۷ پژوهش مرتبط و نیز استفاده از جداول سندلوسکی و بارسو و برنامه مهارت ­های ارزیابی حیاتی (CASP) در جستجوی تبیین معیارهای مرتبط با توسعه پایدار اکوتوریسم در ایران می ­باشد و تلاش دارد تا با شناسایی ابعاد، معیارها و شاخص ­های توسعه اکوتوریسم پایدار، بانک اطلاعاتی مناسبی را در اختیار برنامه ­ریزان و مدیران این حوزه قرار دهد تا در آینده، منافع رونق اکوتوریسم و مزایای آن، ضمن استفاده پایدار از منابع طبیعی کشور و حفاظت از آن، در اختیار مردم ایران قرار گیرد. نتایج پژوهش نشان دهنده دو بعد اصلی توسعه اکوتوریسم پایدار شامل انسانی و محیطی می ­باشد که در ارتباط مستقیم با یکدیگر قرار دارند؛ بعد انسانی شامل معیار اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، حاکمیتی- مدیرتی و فناوری و بعد محیطی شامل معیار زیست محیطی می ­باشد. معیارهای مذکور به ترتیب با ۱۴، ۱۱، ۲۶، ۳ و ۱۸ شاخص شناسایی و معرفی می ­شوند.

کلیدواژه ها:

Tourism ، Ecotourism ، Development ، Sustainability ، Meta-Analysis ، Iran ، گردشگری ، اکوتوریسم ، توسعه ، پایداری ، فراتحلیل ، ایران