مطالعه تطبیقی جرایم رشا و ارتشا در حقوق کیفری ایران و آلمان

ارتشا از جمله مفاسد اجتماعی و اخلاقی بوده که با پایمال کردن حقوق دیگران سبب به وجود آمدن جو بی اعتمادی در جامعه می گردد. با توجه به این مهم، دستگاه های عدالت کیفری من جمله ایران و آلمان، همواره در صدد مبارزه با این پدیده شوم و جرم انگاری آن در سیاهه کیفری جرایم خود بر آمده اند. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در صدد مطالعه این جرم در کشور ایران با گریزی به کشور آلمان،که یکی از موفق ترین کشورها در مقابله با فساد است، می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد که میان سیستم های حقوقی دو کشور نسبت به عناصر متشکله جرم ارتشا و ضمانت اجراهای مرتبطه اختلافاتی وجود دارد. عنصر قانونی این جرم در حقوق ایران از سوی دو مرجع مختلف و در قوانین خاص و عام وضع شده، در حالی که در حقوق کیفری آلمان چنین پراکندگی در خصوص عنصر قانونی این جرم وجود ندارد. از سوی دیگر در خصوص عنصر مادی این رفتار در حقوق ایران اشکالاتی وجود دارد که از جمله می توان به تک بعدی بودن رفتار محقق کننده جرم ارتشا اشاره کرد که تنها قبول منفعت از سوی مرتشی را جرم انگاری کرده است که در نتیجه این رویکرد قانون گذار، بسیاری از مفسدین از تیغ نظام عدالت کیفری رهایی می یابند. علاوه بر این در حقوق آلمان بین مرتکبین این رفتار بر حسب مقام آنان تفکیک ایجاد شده است، در حالی که چنین تفکیکی در حقوق ایران به چشم نمی خورد. به هر طریق نتایج ما رهنمود کننده این صحبت است که دستگاه قانون گذاری آلمان سیاست کیفری قابل دفاع تری نسبت به قانونگذار ایرانی در خصوص جرم انگاری ارتشا اتخاذ کرده است.

کلیدواژه ها:

ارتشا ، رشا ، مقام دولتی ، حقوق ایران ، حقوق آلمان