کفایت روانسنجی مقیاس قلدری ایلی نویز در دانش آموزان ایرانی: بررسی روایی، پایایی و ساختار عاملی

هدف از این پژوهش، بررسی روایی، پایایی و ساختار عاملی مقیاس قلدری ایلی­نویز در دانش­آموزان ایرانی بود. بدین­منظور نمونه­ای به حجم ۲۹۷ نفر از دانش آموزان (۱۵۰پسر و ۱۴۷ دختر، با میانگین سنی۶/۱۳) به روش نمونه گیری خوشه­ای چند مرحله­ای انتخاب شد. روایی این مقیاس با استفاده از روش­های تحلیل عوامل اکتشافی و تاییدی، روایی همگرا و واگرا بررسی شد. پایایی مقیاس از سه روش آلفای کرونباخ، دونیمه سازی و بازآزمایی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی با استفاده از روش مولفه­های اصلی و چرخش واریماکس نشان داد که این مقیاس، از ۳ عامل با عناوین قلدری، زد و خورد و قربانی تشکیل شده است که بیش از ۶۱ درصد از واریانس کل را تبیین می­کنند. روایی همگرای این مقیاس حاکی از همبستگی رضایت بخشی بین ابعاد مقیاس قلدری ایلی نویز با نمره کل بود. برای تعیین روایی همزمان مقیاس، همبستگی ابعاد مقیاس قلدری با پرسشنامه پرخاشگری بکار رفت که حاکی از همبستگی مطلوبی بود (۰۰۱/۰> p). ضرایب آلفای کرونباخ، دونیمه سازی و بازآزمایی برای کل مقیاس و ابعاد آن بین ۶۲/۰ تا ۹۰/۰ نوسان داشت. نتیجه نهایی اینکه فرم فارسی مقیاس قلدری ایلی­نویز، از روایی و پایایی مناسبی در جامعه ایرانی برخوردار است و می­تواند در موقعیت­های پژوهشی، تربیتی و بالینی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

قلدری ، قربانی ، زد و خورد ، مقیاس قلدری ایلی نویز