بررسی پوشش درختی، جانوری، خاکی و برخی ویژگی های ریخت شناسی درختان دامنه مرداب خضر نبی در نیمور نوشهر

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: جنگل ها، نظام­ های پویایی هستند که در معرض تغییرات دائمی قرار دارند. شناخت عناصر موجود در بوم ­سامانه جنگل و عوامل تاثیرگذار بر آن ، به حفظ این بوم ­سامانه ارزشمند کمک می کند و حفاظت از تنوع گونه ای تضمین کننده حفاظت از ارزش های بوم ­شناختی بوم سامانه خواهد بود. با مطالعه پوشش گیاهی و عوامل مختلف محیطی همچون فیزیوگرافی، خاک و اقلیم، می ­توان به پایداری جوامع گیاهی و همبستگی این عوامل با پوشش گیاهی پی برد که این مسئله از جهت توسعه و احیای جوامع جنگلی بسیار مهم و کاربردی است. اهمیت تنوع زیستی و مدیریت آن که به صورت ویژه بر حفاظت و بهره برداری پایدار از منابع بوم­ شناختی استوار است، از اهداف اصلی مدیریت منابع طبیعی است. مواد و روش ­ها: مطالعه حاضر در منطقه جنگلی نیمور نوشهر با گونه های منحصر به فرد و غنی از ذخایر مهم گونه ای و با هدف ارزیابی پوشش گیاهی دامنه­ های اطراف مرداب خضر نبی، مورد بررسی قرار گرفت. همزمان با جنگل گردشی بر اساس همگنی یا ناهمگنی واحدهای رویشی نسبت به تغییرات فاصله از مرداب در نهایت ناحیه ­­بندی گیاهان مرداب در سه ناحیه انجام و نمونه برداری از آنها صورت گرفت. با استفاده از روش بروان بلانکه با برداشت قاب­ های ۱×۲ متر در هشت جهت جغرافیایی نمونه ­ها تفکیک شد. تنوع گونه ­ای گیاهان در فصل رویش گیاهی (خرداد) با استفاده از شاخص ­های سیمپسون و شانون-وینر و تعیین غنا و یکنواختی گونه ­ها نیز از شاخص­ های مارگالف و منهنیک استفاده شد. یافته ­ها: نتایج این مطالعه با توجه به شاخص­های تنوع زیستی نشان داد که بیشترین تنوع و غنای گونه­ای مربوط به شرق، شمال و شمال شرق است اما در بین جهات مرداب خضرنبی اختلاف آماری مشاهده نشد. از نظر شاخص غنای مارگالف و یکنواختی اختلاف آماری (p<۰.۰۵) مشاهده شد. بافت خاک جنگل در مرداب از خاک­ های لومی رسی شنی (۶۲/۵٪)، لومی شنی (۲۵٪) و لومی (۱۲/۵٪) تکیل شده است و مشخصه ­های رس (p<۰.۰۱)، ماده آلی (p<۰.۰۱) و اسیدیته خاک (p<۰.۰۵) اختلاف معنی­ داری دارند. همچنین نتایج نشان داد از نظر تعداد گونه نیز جهت دامنه شمالی، بیشترین گونه مربوط به راش و در بین گونه­ های گیاهی و جانوری به ترتیب، خانواده گرامینه و مورچه خاکی بیشترین حضور را داشتند. نتیجه­ گیری: با استناد به نتایج، پوشش درختی، جانوری و ادافیکی تحت تاثیر مرداب خضر نبی بوده است و یک خرد زیستگاه با ریزاقلیم خاصی را تشکیل داده­اند.

کلیدواژه ها:

Keywords: Biodiversity ، Ecology ، Habitat ، Swamp ، واژه های کلیدی: بوم­شناسی ، تنوع­ زیستی ، رویشگاه ، مرداب