بستر نامناسب سلامت روانی اجتماعی برای مراقبین خانوادگی بیماران مبتلا به اختلال مزمن روانی

امروزه همگام با پیشرفت در ارائه خدمات روانپزشکی، شاهد نوعی تغییر در درمان بیماران مبتلابه اختلالات روانی مزمن و جابجایی مکان مراقبت، از مراکز درمانی و بیمارستانها به سمت مراقبت در خانواده هستیم. مسئولیت اصلی مراقبت از بیماران مبتلا به اختلال مزمن روان بر عهده خانواده می باشد، لذا این امر سبب بروز مشکلاتی در زمینه سلامت روانی اجتماعی این دسته از مراقبین می شود. این مطالعه با هدف با هدف شناسایی بسترهای کاهش دهنده سطح سلامت روانی اجتماعی مراقبین خانوادگی بیماران مبتلا به اختلال مزمن روان، صورت گرفت. این مطالعه یک مطالعه کیفی تحلیل محتوا بود که با استفاده ازمصاحبه های عمیق نیمه ساختار یافته با ۱۵مراقب خانوادگی بیمار مزمن روان و ۳۴ نفر از اعضای تیم مراقبتی بهداشت روان در مراکز درمانی نور، فارابی و مدرس اصفهان، از مهرماه تا بهمن ماه سال ۱۴۰۰شمسی، انجام شد. تجزیه تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و روش ۷ مرحلهای گرنهایم و لاندمن صورت پذیرفت. یافته های این مطالعه شامل چهار طبقه اصلی بسترخانوادگی نامساعد (با زیر طبقات تعامل نامناسب بین اعضای خانواده بیمار، ابتلا سایر اعضای خانواده به بیماریهای روان، عدم پذیرش بیماری از سمت خانواده،تاثیر مشکلات ناشی از بیماری بر تمام اعضای خانواده) ، طبقه اصلی مشکلات اقتصادی (زیر طبقات شامل تحمیل بار مالی بیماری، درآمد ناکافی در خانواده، تعارض انجام مسئولیت حرفهای و مراقبت مداوم، چرخه معیوب تنگناهای اقتصادی و درمان بیماری)، طبقه اصلی وازدگی مراقب ( با زیر طبقات درماندگی و ناامیدی مراقب، افت عملکرد خانواده برای مراقبت از بیمار) و طبقه اصلی پیچیدگی مراقبت( با زیر طبقات مشغولیت دائم مراقب با مراقبت، مواجهشدن مراقب با تعدد نقش، محدود شدن روال طبیعی زندگی مراقب، عدم پذیرش مراقبت از سمت بیمار) بود. مراقبین خانوادگی بیماران مبتلا به اختلال مزمن روان، چالش های گوناگونی را در زمینه سلامت روانی و سلامت اجتماعی خود تجربه می نمایند. با توجه به اهمیت مراقبین خانوادگی بیماران مزمن روان که به مانند عضوی از نظام سلامت روان، همراستای این سیستم ، وطیفه اصلی مراقبت و درمان این بیماران را بر عهده دارند، ضروری است که اعضای تیم سلامت روان و سیاستگزاران سلامت در جهت کاهش بار روانی اجتماعی و ارتقاء سلامت این دسته از مراقبین توجه لازم را مبذول بفرمایند.

کلیدواژه ها:

سلامت روانی اجتماعی ، مراقبین خانوادگی ، بیماران مزمن روان