سرمایه گذاری در بخش حمل و نقل و تاثیر آن بر تمرکز جغرافیایی فعالیت ها در صنعت کشور ایران

در این مطالعه به طور اخص به اهمیت ارتباط بین بخش­های صنعت و حمل و نقل، در چگونگی شکل­گیری توزیع فعالیت­های صنعتی در کشور ایران می­پردازیم. اینکه آیا با توجه به ارتباط بین این دو بخش، سرمایه­گذاری بیشتر در بخش حمل و نقل خواهد توانست در توزیع فعالیت­های تولیدی بخش صنعت موثر باشد. برای این منظور بعد از محاسبه ارتباط بین دو بخش صنعت و حمل و نقل از طریق جدول داده- ستاده سال ۱۳۸۰ و با استفاده از ضرایب پیوند پسین و پیشین مستقیم و غیرمستقیم دو بخش فوق، اهمیت این ارتباط در چگونگی توزیع فعالیت­های صنعتی بین مناطق مختلف را بررسی می­کنیم. این کار با بهره­گیری از دو مدل اقتصاد سنجی پانل دیتای استانی و صنعتی برای دوره ۱۳۸۵- ۱۳۷۹، با استفاده از نرم­افزار Eviews۷ انجام می­گیرد. بطوری­که در اینجا چگونگی توزیع فعالیت­های صنعت، با استفاده از شاخص تمرکز جغرافیایی EG مورد ارزیابی قرار گرفته است. یافته ­های مربوط به اندازه­گیری شاخص تمرکز جغرافیایی نشان می­دهد که بیش از نیمی از صنایع ایران، از لحاظ جغرافیایی متمرکز هستند. همچنین نتایج برآورد دو مدل اقتصاد سنجی فوق، نشان می­دهد که وجود ارتباط بین زیربخش­های حمل و نقل جاده­ای، آبی و هوائی با بخش صنعت (در برآورد مدل صنعتی به ترتیب با ضرایب ۶۰۷/۱، ۲۶۱/۲ و ۷۶۱/۲) بحدی است که می­تواند در تمرکز جغرافیایی صنایع مختلف اقتصاد ایران به طور معنی­داری موثر باشد. بطوری­که نتایج مدل استانی نیز این گفته را تایید کرده و بیان می­کند که سرمایه­گذاری و وجود انواع حمل و نقل­های مذکور در استان­ها، می­تواند فعالیت­های صنعتی مختلفی را به این استان­ها جذب کند.

کلیدواژه ها:

حمل و نقل ، تمرکز جغرافیایی ، صنعت ، شاخص EG ، مدل پانل دیتا