واکاوی نقش اقتصاد سیاسی اسلامی بر زیست پذیری شهری (مطالعه موردی: شهر زنجان)

یکی از نیازهای زیربنایی سازمان یابی فضایی شهرها، برنامه ریزی با توجه به ساختار فرهنگی و ایدئولوژیکی حاکم بر زندگی شهروندان است. در این رابطه، اقتصاد سیاسی اسلامی یکی از نیروهای اصلی در شکل گیری و تداوم سیاست های برنامه ریزی شهرهای اسلامی بویژه ایران می­باشد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی بدنبال بررسی میزان تاثیر اقتصاد سیاسی اسلامی بر شاخص­های زیست پذیری شهری با مورد شناسی شهر زنجان است. جمع­آوری اطلاعات با مطالعات میدانی و کتابخانه ای انجام شد. جامعه آماری شامل جمعیت ۴۳۰۸۷۱ نفری شهر زنجان است که با روش نمونه گیری جدول مورگان ۳۸۴ نمونه انتخاب شده است. برای تحلیل داده­ها از آزمون K-S، تحلیل مسیر و مدل معادلات ساختاری با نرم­افزار SPSS و PLS استفاده شد. طبق یافته­ها، وضعیت شاخص زیست پذیری شهر زنجان با میانگین ۳/۳ و مولفه اقتصاد سیاسی اسلامی با میانگین ۵۴/۳ است. این مقدار نشان از عملکرد مطلوب شاخص­ها دارد. همچنین، طبق نتایج محاسبات آزمون تحلیل مسیر، مقدار اثر کل مولفه اقتصاد سیاسی اسلامی بر زیست پذیری شهر زنجان برابر ۴۰۸/۰ بوده، که نشانگر رابطه مطلوب و معنادار است. بدین ترتیب، برای بهبود زیست پذیری شهر زنجان، رعایت حقوق شهروندی، حفظ محیط زیست، جلوگیری از رانت خواری و تغییر کاربری اراضی و افزایش دانش مردم و بینش مسئولین ضروری به نظر می­رسد.

کلیدواژه ها:

زیست پذیری ، اقتصاد سیاسی ، عدالت ، شهر اسلامی ، زنجان