نوزایی شهری رویکردی نوین جهت احیا و ارتقا کیفیت زندگی در بافت تاریخی شهرها (نمونه موردی: محدوده میدان امام علی (ع) شهر اصفهان و بافت پیرامون آن)

در چند دهه اخیر رشد بی­رویه و ناهماهنگ محیط شهری به­صورت مستقیم و غیرمستقیم بر کیفیت زندگی شهری، بافت­های تاریخی و ارزشمند و انسان تاثیرگذار بوده است.÷ وسعت زیاد بافت­های قدیمی و فرسوده و معضلات پیچیده آن­ها و تاثیر مستقیم بر کیفیت زندگی شهری، مسئولان شهری را وادار به اتخاذ رویکردهای جدید در جهت مقابله با این معضلات کرده است. رویکردهای مرمت و بهسازی درگذر زمان تکامل یافته اند که از جدیدترین رویکردها می­توان به نوزایی شهری اشاره نمود. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محدوده پیرامونی بافت تاریخی میدان امام علی (ع) اصفهان بر اساس سه معیار اجتماعی، اقتصادی و کالبدی با رویکرد نوزایی شهری می­باشد. روش تحقیق به­صورت توصیفی- تحلیلی بوده و کاربردی می­باشد. جامعه آماری ساکنین محدوده موردمطالعه و متخصصین شهری می­باشند که ۳۰ نفر به­صورت هدفمند انتخاب و پرسشنامه­ها بین آن­ها توزیع شده است. از طریق روش سوات به تحلیل وضعیت موجود پرداخته و زیرمعیارهای اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و همچنین گزینه های نوزایی شهری از طریق مدل تحلیل شبکه ای (ANP) اولویت بندی گردیده­اند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که مهم­ترین معیار در جهت ارتقا کیفیت زندگی، معیار اقتصادی با وزن ۴۱/۰ و در رده بعد معیار کالبدی با وزن ۳۱/۰ و درنهایت معیار اجتماعی با وزن ۲۵/۰ می­باشد. در زیر معیار اجتماعی میزان رضایت از محله، در زیر معیار اقتصادی بازار مسکن و زمین، در زیر معیار کالبدی نظارت بر ساخت وساز جدید و در گزینه­های نوزایی شهری برنامه­های توسعه مناسب و انعطاف­پذیر از مهم­ترین عوامل تاثیرگذار بر کیفیت زندگی در محدوده مورد مطالعه شناخته شده اند. بر این مبنا راهکارهایی همچون برقراری تعادل بین عملکردهای بافت از طریق تزریق فعالیت­های تجاری و گردشگری، تدوین ضوابط شهرسازی با در نظر گرفتن اقتصاد زمین، نظارت بر نظام انسانی در ساخت وسازهای جدید برای جلوگیری از کم ارزش شدن بناهای باارزش جهت احیا مجدد این محدوده می تواند ارائه گردد.

کلیدواژه ها:

کیفیت زندگی ، بافت تاریخی ، نوزایی شهری ، تحلیل شبکه ، میدان امام علی(ع) اصفهان