نقش گردشگری در توسعه پایدار اجتماعی مناطق کویری و بیابانی مورد پژوهی: استان کرمان
محل انتشار: فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای، دوره: 7، شماره: 28
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 140
فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JZPM-7-28_004
تاریخ نمایه سازی: 24 بهمن 1402
چکیده مقاله:
استان کرمان از جمعیت بالای جوان، وسعت قابل توجه و زمینهای حاصلخیز بهویژه در حوزه جنوبی، منابع زیرزمینی غنی و ارزشمند و قابلیتها و جاذبههای متنوع گردشگری برخوردار میباشد. با این وجود، معضلات متعدد اجتماعی– فرهنگی، اقتصادی و کالبدی- فضایی و توسعه ناپایدار (به خصوص در مناطق کویری و بیابانی) به عنوان چالشی اساسی فراروی مدیران و برنامهریزان ملی، منطقهای و محلی میباشد. این پژوهش با هدف اولویتبندی شاخصهای موثر در شناسایی منابع و ظرفیتهای گردشگری در مناطق کویری و بیایانی از دیدگاه صاحبنظران، و نیز سنجش سطح پایداری اجتماعی شهرستانها در منطقه مورد مطالعه صورت پذیرفته و با توجه به ماهیت آن، از نوع کاربردی بوده و روش به صورت اکتشافی و توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری دادههای موردنیاز از روش اسنادی یا کتابخانهای و نیز میدانی (تکمیل پرسشنامه توسط متخصصان) استفاده شده و تحلیل دادهها به صورت کمی (آزمون آماری T تکنمونهای، روشهای رتبهبندی شامل: عکسپذیری رتبهای و روش مبتنی بر توان رتبهای و روش جمع رتبهای،AHP، و تاپسیس) و کیفی (استدلال عقلانی) بوده و جهت ترسیم نقشه از Gis بهره گرفته شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهدکه، براساس نظرات متخصصان (مبتنی بر روشهای رتبهبندی)، شاخصهای موثر در شناسایی منابع و ظرفیتهای گردشگری در مناطق کویری و بیابانی به ترتیب طبیعتگردی، فرهنگی– تاریخی، شهری و مبتنی بر رویدادها رتبههای اول تا چهارم را داشتهاند و سایر شاخصها در رتبههای بعدی قرار گرفتهاند. از نظر شاخص جمعیتشناسی، تنها ۷ شهرستان کرمان، رفسنجان، بافت، بم، جیرفت، سیرجان و زرند مهاجرپذیر بوده و ۱۶ شهرستان دیگر مهاجرفرست بودهاند. نتایج حاصله از این بررسی نشان میدهد که، غالب مناطقی که با روند کاهش جمعیتی، مهاجرفرستی و سطح پایین پایداری اجتماعی مواجه بودهاند (مانند: راور، کهنوج، رودبارجنوب، فهرج، ریگان و ...) در بخش کویری و بیابانی استان استقرار یافتهاند؛ این امر در حالی است که مناطق مزبور دارای جاذبهها و قابلیتهای بالای گردشگری (به ویژه در زمینه طبیعی) هستند؛ به نحویکه شناسایی این گونه ظرفیتها و بهرهگیری از آنها میتواند به طور کاملا مستقیمی در رفع مشکلات اجتماعی و اقتصادی این مناطق موثر بوده و زمینههای رشد و ارتقاء وضعیت درآمدی و معیشتی و استقرار پایدار جمعیت آنها را فراهم سازد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
عباس علی پور
استادیار گروه جغرافیای سیاسی، دانشگاه امام حسین (ع)، تهران، ایران
سید مصطفی هاشمی
دکتری جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
ابراهیم خلیفه
دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تربیت مدرس، و کارشناس پژوهش موسسه آموزش عالی مدیریت شهری و روستایی وزارت کشور، تهران، ایران
ابولفضل مرادی
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :