تحلیل اقتصادی اثرات توسعه تکنولوژی و مکانیزاسیون بر تولید بخش کشاورزی استان قزوین

در مطالعه حاضر، به­منظور بررسی اثرات توسعه تکنولوژی و مکانیزاسیون بر تولید بخش کشاورزی استان قزوین، ابتدا روند تغییرات مصرف کود و سموم شیمیایی و به­کارگیری ماشین­آلات طی دوره­ی زمانی ۱۳۹۰-۱۳۷۰ مورد بررسی قرارگرفت. سپس با استفاده از تحلیل­های رگرسیونی تاثیر تکنولوژی و مکانیزاسیون بر عملکرد محصولات عمده استان قزوین بررسی شد. در مرحله­ی بعد، با لحاظ نمودن نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون در مدل برنامه­ریزی ریاضی مثبت[۱](PMP)، اثر سناریوی تلفیقی افزایش ۱۰% کود شیمیایی، کاهش ۱۵% سموم دفع آفات و افزایش ۲۰% ساعت کار ماشین­آلات بر میزان عملکرد محصولات و سود ناخالص کشاورزان استان قزوین تجزیه و تحلیل شد. سناریوی تلفیقی فوق، با توجه به شرایط منطقه و حداکثر میزان تغییر نهاده­ها در جهت افزایش سود ناخالص کشاورزان تعبیه شد. برای تخمین توابع و حل مدل PMP از نرم­افزارهای Eviews و GAMS استفاده شد. نتایج نشان داد که به­کارگیری مکانیزاسیون بر عملکرد کلیه­ی محصولات منتخب استان قزوین اثر مثبت و معنی­داری دارد. با اعمال سناریوی پیشنهادی نیز، سطح زیر کشت محصولات گندم و جو به میزان ۵/۳ و ۶/۱% نسبت به سال پایه کاهش یافت، اما سطح زیرکشت سایر محصولات الگو از ۵/۲% برای ذرت دانه­ای تا ۸/۱۲% برای چغندر افزایش یافت. سود ناخالص کشاورزان نیز ۷/۲۹% نسبت به سال پایه افزایش یافت. در پایان با توجه به اثرات مثبت توسعه­ی مکانیزاسیون و خرده­پا بودن اغلب کشاورزان استان قزوین، حمایت دولت در قالب ارائه­ی تسهیلات بانکی و وام­های با نرخ بهره­ی کم به کشاورزان، برای خرید و به­کارگیری ماشین آلات و ادوات مکانیزه در بخش کشاورزی این استان پیشنهاد شد. طبقه­ بندیJEL:C۶۱, Q۱۶, Q۳۳ ۲. Positive Mathematical Programing

کلیدواژه ها:

برنامه ریزی ریاضی مثبت ، تکنولوژی ، تحلیل رگرسیون ، عملکرد محصولات ، قزوین