شیمی و دمافشارسنجی آمفیبولیت های مجموعه فاریاب، جنوب ایران

سنگ­های دگرگونی مجموعه فاریاب بخشی از دگرگونه­های مجموعه باجگان با سن کرتاسه پسین هستند که در جنوب شرق پهنه سنندج-سیرجان، منطقه جنوب اسفندقه برونزد دارند. سنگ­های دگرگونی مجموعه فاریاب که در رخساره­های شیست سبز و آمفیبولیت دگرگون شده اند، شامل گارنت میکا شیست، اپیدوت شیست، اپیدوت آمفیبول شیست، آمفیبول شیست، اپیدوت-آمفیبولیت، آمفیبولیت و گارنت آمفیبولیت هستند. کانی­های تشکیل­دهنده آمفیبولیت­ها گارنت، آمفیبول، اپیدوت، پلاژیوکلاز، کوارتز و کانی­های ثانویه چون کلریت و اسفن و کانی­های فرعی تیتانیت و مگنتیت هستند. ترکیب بلورهای آمفیبول در آمفیبولیت و اپیدوت آمفیبولیت­های منطقه از نوع کلسیمی و شیمی آنها از مگنزیو هورنبلند و در برخی از آمفیبولیت­ها، فروچرماکیت-هورنبلند و همچنین در گروه فروپاراگاسیت هورنبلند، فرو­ادنیت هورنبلند و فرو­ادنیت متغیر است. شیمی ترکیب پلاژیوکلاز در گستره آلبیت تا الیگوکلاز قرار دارد. سنگ مادر بیشتر آمفیبولیت­ها­ و اپیدوت آمفیبولیت­های مجموعه فاریاب با رخداد کانی های شاخص در متابازیت ها تعریف شده و به صورت بازالت و گابرو در نظر گرفته می­شود. روش­های مختلف دما-فشار سنجی بیشترین دما (T) و فشار (P) را برای آمفیبولیت­های کنار پریدوتیت­ها نشان می­دهند که در بخش شمالی مجموعه قرار دارند و ۷۰۰ درجه سانتی گراد و ۷/۹ کیلوبار هستند. با دور شدن از مرز پریدوتیت­ها در واحدهای ساختاری پایین­تر و در بخش جنوبی مجموعه فاریاب، دما و فشار در سنگ های آمفیبولیت و اپیدوت آمفیبولیت به طور میانگین تا ۵۱۰ درجه سانتی گراد و ۳۴/۴ کیلوبار کاهش می­یابد که نشانگر شروع رخساره آمفیبولیت تا گستره آمفیبولیت میانی است. مسیرهای P-T همراه با خطوط هم­درجه نزدیک به هم بیانگر شیب­ زمین گرمایی بالا حتی در ابتدای دگرگونی است. شیمی کانی و نتایج دمافشارسنجی در کنار جایگاه زمین ساختی مجموعه فاریاب در پهنه سنندج-سیرجان می­توانند گویای یک مجموعه افزایشی-فرورانشی در یک پهنه فرورانشی نئوتتیس در زمان کرتاسه پسین باشند که شیبی به سمت شمال دارد و باعث شده است که سنگ­های با دما و فشار بالاتر روی انواع کم عمق­تر قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

Faryab complex ، mineral chemistry ، amphibolite ، epidote amphibole ، Bajgan complex ، Sanandaj-Sirjan zone. ، مجموعه فاریاب ، شیمی کانی ، آمفیبولیت ، اپیدوت آمفیبولیت ، مجموعه باجگان ، پهنه سنندج-سیرجان.