بررسی اثرگذاری و رتبه بندی موانع بهره وری استان مازندران

مقدمه و هدف: رشد اقتصادی، هرچند تنها معیار توسعه اقتصادی نمی باشد، ولی اهمیت آن همواره بیش از سایر شاخص های توسعه بوده است. افزایش تولید، بیان دیگری از رشد اقتصادی است. امروزه، بهره وری به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار بر شرایط اقتصادی کشورها مطرح است. چرا که بهبود بهره وری ضمن افزایش تولید ناخالص داخلی و رقابت ­پذیری کشورها موجبات افزایش رفاه عمومی را نیز فراهم می کند. هدف از انجام این پژوهش، بررسی اثرگذاری و رتبه بندی موانع بهره وری در زیربخش های کشاورزی و صنعت در استان مازندران می­باشد. مواد و روش ها:  به‎منظور بررسی موانع و آسیب های اثرگذار بر بهره وری در استان مازندران، ۶۵ پرسشنامه توسط خبرگان و مدیران عالی رتبه دستگاه های اجرایی استان مازندران در تابستان ۱۴۰۱ تکمیل گردید. به منظور برآورد نتایج، از روش تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزار Expert Choice و جهت بررسی اثر هرکدام از معیارها و زیرمعیارهای مربوطه بر سایر موانع از معادلات ساختاری و نرم افزار Smart PLS استفاده شد. یافته ها: وزن نرمال­شده به ­دست­ آمده از نتایج تحلیل سلسله مراتبی برای معیارهای موانع محیطی، موانع سازمانی و موانع فردی به‎ترتیب، ۱/۰۰، ۰/۹۶۶ و ۰/۹۸۳ می باشد که بیشترین وزن مربوط به معیار موانع محیطی و کمترین وزن مربوط موانع سازمانی است. نتایج به­ دست ­آمده از تحلیل عاملی نشان داد که فرضیه موانع محیطی بر موانع فردی موثر است و فرضیه موانع سازمانی بر موانع محیطی تاثیر دارد، معنی دار است. نتیجه گیری: نتایج تحلیل سلسله مراتبی نشان داد که پایین بودن مهارت های رهبری مدیران از زیرمعیارهای موانع فردی، فقدان سیستم مناسب ارزیابی عملکرد از زیرمعیارهای موانع سازمانی و اطلاعات ناقص عملکرد از زیرمعیارهای موانع محیطی، بالاترین اهمیت را در میان سایر زیرمعیارها دارند و از مهم ترین موانع و آسیب های اثرگذار بر بهره وری در استان مازندران می باشد. به‎طور کلی، بر طبق نتایج به­دست­آمده موانع محیطی از میان سه معیار مطرح­شده، بالاترین اهمیت را از دیدگاه مقامات عالی رتبه سازمان های استان مازندران دارد؛ همین طور، براساس نتایج معادلات ساختاری، موانع محیطی بر موانع فردی و موانع سازمانی بر موانع محیطی موثر می باشد.

کلیدواژه ها:

Analytic Hierarchy Process ، Mazandaran Province ، Operational plan ، Organizational barriers ، Structural equation modelling ، استان مازندران ، برنامه عملیاتی ، تحلیل سلسله مراتبی ، موانع سازمانی ، معادلات ساختاری