بازخوانی کهن الگوهای محراب گچی مسجد جامع تبریز، تحفه ای از عصر ایلخانی
محل انتشار: دوفصلنامه تاریخ و فرهنگ، دوره: 55، شماره: 1
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 80
فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JHC-55-1_004
تاریخ نمایه سازی: 8 بهمن 1402
چکیده مقاله:
شهر تبریز بهعنوان یکی از شهرهای مهم با بناها و آثار تاریخی ارزشمند در حفظ و تداوم غنای تاریخی و فرهنگی کشور تاثیر بسیار زیادی داشته و دارای کهنالگوهای متعددی است. یکی از این بناها مسجد جامع تبریز است که دارای محرابی تاریخی با تزیینات ارزشمند متعلق به دوره ایلخانی است. این مقاله با بررسی نقوش و کتیبه های این اثر ارزشمند تاریخی، کهنالگوهای موجود در آن را بازخوانی کرده و الگوهای مهم را استخراج کرده است تا ابزاری برای پیوند گروههای اجتماعی آینده باشد. پس از مطالعه منابع کتابخانه ای و انجام فعالیت های میدانی بهویژه عکاسی به روش توصیفی- تحلیلی، کهنالگوهای مشاهده شده در تزیینات محراب را بر اساس دستهبندی نگارندگان، از جنبه ظاهری، مفهومی و ... در ۷ دسته کهنالگوهای انسانی، طبیعی، موقعیتی، عددی، هندسی، کالبدی و حیوانی بررسی کرده و سپس اطلاعات که در جداولی منظم ثبت شدهاند، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در کهنالگوهای هندسی ماندالا و اسپیرال، تعداد نوع استفاده شده زیاد بوده و تعداد تکرار هر نوع غیرقابلشمارش است. همچنین کهنالگوی درخت و بهشت نیز با در نظر گرفتن نقوش گیاهی، در کل محراب بهصورت درهم تنیده و پیچیده وجود دارند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
الهام جعفری
دانشجوی دکتری معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
حسن ستاری ساربانقلی
دانشیار گروه معماری و شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
محمدرضا پاکدل فرد
استادیار گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران