عطرشناسی در سنت داروشناسی دوره اسلامی از سده سوم تا نهم قمری

در بیشتر آثار داروشناسی دوره اسلامی، به مواد خوشبوی و از جمله آنچه در متون دوره اسلامی عطر انگاشته می شد، توجه شده است. در این آثار ضمن برشمردن ویژگی های دارویی هر عطر، اجناس مختلف آن و مناطقی که هر جنس در آنجا به دست می آید معرفی شده است. توجه برخی داروشناسان به این موضوع گاه تا بدانجا بوده که حاصل کار از لحاظ جزئیات و تفصیل حتی از بیشتر عطرنامه ها نیز پیشی گرفته است. مقایسه گزارش های گاه بسیار مفصل درباره اجناس ۴ عطر اصلی عنبر، عود، کافور و مشک، مشهور به «اصول»، در آثار داروشناسی و یافتن ارتباط میان آن ها و عطرنامه ها، و نیز شناخت ارتباط محتوایی میان آثار داروشناسی با یکدیگر در این موضوع می تواند در ترسیم چشم اندازی روشن برای سنت عطرشناسی دوره اسلامی به کار آید. چشم اندازی که تاکنون به دلیل نبود جستارهای تطبیقی در این باره فراهم نشده است. البته بی توجهی شماری از داروشناسان در یادکرد منابع، موجب شده است که در بسیاری موارد، شناخت این ارتباط ها جز با مقایسه محتوایی و متنی میسر نگردد.

کلیدواژه ها:

الادویه المفرده اسحاق بن عمران ، جامع الادویه المفرده ابن سمجون ، الصیدنه فی الطب ابوریحان بیرونی ، القانون فی الطب ابن سینا ، الجامع ابن بیطار ، اختیارات بدیعی حاج زین العطار شیرازی