پژوهشی در جایگاه ارزشی تجوید و سهم آن در خوشخوانی و تغنی قرآن کریم

امروزه یکی از ارکان اصلی تغنی و زیباخوانی قرآن که مورد توجه جدی قاریان و مخاطبان ایشان است، به کارگیری قوانین تجویدی در کنار دیگر مولفه­های موثر مانند «صوت و لحن» و رعایت «وقف و وصل» در تلاوت قرآن است. قرائنی تاریخی روایی، کاربرد هنرهای صوتی را در قرائت قرآن مورد تایید قرار داد­ه­اند اما در رابطه با جایگاه احکام تجویدی در خوشخوانی قرآن، اختلاف نظر است. عده­ای، به ویژه اهل سنت، با تکیه بر حدیث «سبعه احرف»، با قداست­بخشی به قرائت های گوناگون، چه اختلاف الفاظ (فرش الحروف) و چه اصول قرائت ( احکام تجویدی) که در دوره های گوناگون بر زبان قاریان مشهور جاری بوده است آن ها را برگرفته از تعالیم پیامبر(ص) دانسته اند. این پژوهش با بررسی­های تاریخی و مصداقی نشان می دهد که عمده قواعد تجویدی، زائیده عواملی همچون لهجه­های عربی بوده و به تدریج قداست یافته است و نمی­توان برای اغلب قوانین آن همچون ادغام، فتح، اماله و مد جایگاه شرعی قائل شد.

کلیدواژه ها:

تجوید ، تغنی ، سبعه احرف ، قرائت ، لهجه ها