نقش دبیران ایرانی در تاسیس و تکوین دیوانسالاری اسلامی در قرن اول هجری
محل انتشار: پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی، دوره: 43، شماره: 1
سال انتشار: 1389
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 77
فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JHIC-43-1_003
تاریخ نمایه سازی: 30 دی 1402
چکیده مقاله:
بعد از شکل گیری حکومت اسلامی به دست پیامبر اکرم (ص) در مدینه و گسترش قلمرو آن به سراسر جزیره العرب و سپس به مناطق مهم تحت سلطه دو امپراتوری روم شرقی و ایران ساسانی، ایجاد و توسعه تشکیلات اداری و مالی منسجم و گسترده ضروری بود. به گواه اطلاعات مندرج در منابع تاریخی، میراث دیوانی ایرانی از طریق دبیران ایرانی بیش از میراث رومی وارد دیوانسالاری اسلامی شد. مساله اصلی مقاله این است که زمینه ها و عوامل حضور و استمرار دبیران ایرانی در دیوانسالاری اسلامی چه بود؟ در این تحقیق معلوم شده است که دیوانسالاری ایرانی به ویژه در دو حوزه اداری و مالی به تدریج از آغاز خلافت راشدین تا پایان دوره اموی به واسطه دبیران ایرانی وارد تشکیلات اسلامی شد و در نتیجه باعث توانمندی تشکیلات بسیط اسلامی عربی در ادار? امپراتوری رو به گسترش اسلامی گردید. نقش دبیران ایرانی در فرایند تکوین دیوانسالاری اسلامی به ویژه در عربی سازی دیوان ها که نقط? عطف در این فرایند به شمار می رود، نیز برجسته بود.
کلیدواژه ها:
تشکیلات اداری و مالی ، تشکیلات اسلامی ، تعریب دیوان ها ، دبیران ایرانی ، دیوانسالاری ایرانی ، دیوانسالاری اسلامی ، دیوانسالاری عربی اسلامی ، میراث رومی
نویسندگان
رمضان رضائی
دانش آموخت? دکتری دانشگاه تهران
علی بیات
استادیار دانشگاه تهران
سید جمال موسوی
استادیار دانشگاه تهران