بررسی سازگاری جتروفا در ایران با هدف تولید سوخت زیستی

جتروفا با نام علمی Jatropha curcas L.) ( گونه­ای درختچه ای و مقاوم به خشکی با ارتفاع ۵ تا ۶ متر است. این گیاه متعلق به جنس Jatropha  است که بیش از ۱۷۰ گونه دارد. دانه آن با ۳۰-۳۵ درصد روغن، به مصرف برخی از موتورهای دیزلی می رسد، برای پخت غذا و روشنایی استفاده می شود و در صنایع صابون سازی، تولید علف کش و داروسازی کاربرد دارد. جتروفا بومی نواحی گرمسیری و نیمه­گرمسیری است، برای رویش به حداقل ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلی متر بارندگی نیاز دارد و نیاز آبی آن برای مراحل گل دهی و میوه دهی ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی متر است. برگ ها در اثر گرمای زیاد و باد گرم صدمه می بینند و این سبب کاهش محصول می شود. جتروفا نسبت به یخ بندان مقاوم نیست و تحمل سایه را ندارد. در تراکم متوسط بهترین عملکرد را دارد. مناسب ترین خاک برای جتروفا شنی-لومی با بافت متوسط با هوادیدگی خوب است و خاک­های سنگین و هیدرومورف را نمی­پسندد. علف های هرز باعث خشکیدگی نهال ها و ضعف می شوند که باید هر ساله دو بار وجین شوند. نتایج بررسی ها در ایران نشان داد تکثیر گیاه از طریق بذر، قلمه و کشت بافت امکان پذیر است و در ناحیه صحاری– سندی سازگاری دارد و در دیگر نواحی با محدودیت­های سرما مواجه است. نیاز آبی آن متوسط بوده و کمبود بارندگی باید از طریق آبیاری تامین شود. نسبت به شوری نیمه­مقاوم و افزایش شوری (بیش از ۵۰ میلی مولار) باعث کاهش عملکرد آن است. آفت و بیماری خسارت زایی بر روی آن مشاهده نشده است.

کلیدواژه ها:

جتروفا ، سازگاری ، ایران