برآورد سرانه فضای سبز با استفاده از تصاویر IKONOS

لزوم برنامه ریزی موفق و کارا در امر جنگل داری و فضای سبز شهری علاوه بر صرف بودجه و در اختیارگیری منابع مالی، شناخت وضعیت موجود و توان منطقه مورد برنامه ریزی از لحاظ نوع نیازمندی و تواناییهای بالقوه آن در زمینه پوشش گیاهی می باشد. در این مطالعه از توانایی تصاویر ماهواره ایکونوس و عکسهای هوایی برای کسب اطلاع از وضعیت سطح پوشش سبز در منطقه شهری و محاسبه سرانه فضای سبز در منطقه ای واقع در شمال غرب شهر تهران، ناحیه ۳ و قسمتی از ناحیه ۴ از منطقه ۲ شهرداری به مساحت ۵۳۸ هکتار، استفاده شده است. به این منظور تصاویر ماهواره ای پس از انجام پیش پردازشهای لازم تحت عملیات تفسیر رقومی به صورت خودکار که شامل طبقه بندی با استفاده از خوارزمیک حداکثر احتمال می باشد، قرار گرفت. در عین حال عکسهای هوایی یاد  شده ابتدا رقومی و تصحیح هندسی شده، سپس برای برآورد صحت طبقه بندی به عنوان واقعیت زمینی مورد استفاده قرار گرفت. به این منظور شبکه نقطه چینی با ۴۳۷۱ نقطه، متمرکز در خوشه هایی با مساحت ۱۰۰ متر مربع، بر روی عکسهای هوایی پیاده شده و نقاط یاد شده مورد تفسیر قرار گرفتند. در نهایت تعلق و عدم تعلق آنها به طبقه فضای سبز بررسی شد. فاصله خوشه ها از هم ۱۰۰ × ۱۰۰ متر و فاصله نقاط شبکه نقطه چین در هر خوشه ۵ × ۵ متر در نظر گرفته شده است. نتایج حاصل با نتایج حاصل از طبقه بندی خودکار تصویر ماهواره ای مقایسه شده و جدول خطا رسم گردید که با توجه به آن، صحت کلی در مطالعه حاضر ۹۷% محاسبه شده است. منطقه به ۴۵ حوزه مطابق با مرزبندی مرکز آمار کشور تقسیم شده و سرانه فضای سبز در کلیه حوزه ها با در دست داشتن اطلاعات جمعیتی محاسبه گردید. سپس تعیین مساحت و تهیه نقشه پراکنش مناطق خالی به عنوان حداکثر توان قابل افزایش به سطح فضای سبز منطقه انجام شد. نتایج حاصل بیانگر وجود سرانه ۱۴ متر مربع بر نفر در کل منطقه است که حدود ۲۰% از سطح کل منطقه را شامل می شود و دامنه پراکنش آن بین ۹/۳ و ۹/۲۸ متر مربع بر نفر در سطح حوزه ها متغیر می باشد. در نهایت با روی هم گذاری نقشه مناطق خالی و نقشه سرانه فضای سبز مناطق خالی برای اختصاص یافتن به پوشش سبز اولویت بندی شدند.

کلیدواژه ها:

dot grid ، aerial photographs ، Green space ، Ikonos imageries