تاثیر آشفتگی بر تنوع گیاهی و گونه های مهاجم در بلوطستان های غرب ایران (مطالعه موردی: جنگل دالاب ایلام)
سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 202
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJFPR-21-1_002
تاریخ نمایه سازی: 25 دی 1402
چکیده مقاله:
چکیده ترکیب و تنوع گونهای جوامع گیاهی در طول زمان با تغییر شرایط محیطی، واکنش عوامل زنده و افزایش گونه های مهاجم در اثر آشفتگیهای انسانی یا طبیعی، تغییر میکند. بنابراین اندازهگیری تنوع گونهای میتواند در تجزیه و تحلیل آشفتگی و مدیریت اکوسیستمها مفید باشد. تودههای بلوط موجود در پارک دالاب که در ۲۵ کیلومتری شمال غرب شهرستان ایلام واقع شده اند، با دارا بودن رژیمهای مختلف آشفتگی، برای بررسی تنوع گونهای و تهاجم گونههای گیاهی انتخاب شد. تاثیر عوامل آشفتگی موجود شامل «چرای دام» و «آتش سوزی» بر پوشش گیاهی اجتماعات بلوط، در مقایسه با مناطق بدون آشفتگی بررسی گردید. اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی، خاک و سایر متغیرهای محیطی در آشفتگیهای مختلف در قالب ۷۷ قطعه نمونه و به صورت تصادفی برداشت شد. اندازه قطعات نمونه ۱۶×۱۶ متری برای گونههای درختی و درختچهای و ابعاد ۱×۱ متری برای گونههای علفی مورد استفاده قرار گرفت. به طوری که مساحت قطعات نمونه با استفاده از روش حداقل سطح و براساس تکنیک قطعات نمونه حلزونی و منحنی سطح- گونه تعیین شد؛ و از روش پلاتهای تودرتوی ویتاکر برای ثبت گونه های علفی استفاده شد. برای طبقه بندی پوشش گیاهی از روش تجزیه و تحلیل دوطرفه گونههای شاخص، برای تعیین گونههای معرف هر کلاس از آنالیز گونههای شاخص، برای مشخص کردن ارتباط گروههای گیاهی با عوامل مختلف مورد بررسی از روش رسته بندی تحلیل تطبیقی متعارفی و برای ارزیابی تنوع گونهای از شاخصهای عددی استفاده گردید. نتایج نشان داد که آشفتگی بر ترکیب و تنوع گونهای این جنگلها تاثیر گذاشته و طبقههای آشفتگی «چرای دام» و «آتش سوزی» در کنار عوامل خاکی و پستی بلندی به عنوان تاثیرگذارترین عوامل بر ترکیب گیاهی شناخته شدند. آتشسوزی منجر به تغییر پوششگیاهی به سمت گونههای یکساله و فرصتطلب، مانند Coronilla scorpoides، Torilis leptophylla، Boissiera squarrosa، Taeniatherum crinitum،Onopordon carduchorum، Cirsium spectabile، Eryngium billardieri، Gundelia tournefortii و Carduus pycnocephalus و چرای دام بهطور عمده سبب افزایش فراوانی گونههای غیرخوشخوراک و مقاوم به چرای دام و کوبیدگی خاک مانند Bromus tectorum، Picnomon acarna، Stellaria media، Rochelia disperma، Holesteum umbellatum، Euphorbia macroclada، Turgenia latifolia، Rhagadiolus angulosus و Valerianella vesicaria شده است. مناطقی با طبقه آشفتگی چرای متوسط دام و فاقد آشفتگی، بالاترین مقدار غنا و تنوع گونهای و طبقه آشفتگی چرای شدید و سبک دام، کمترین غنا و تنوعگونهای را داشتند، این موضوع منطبق با تئوری آشفتگی متوسط است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
حمیدرضا میرداودی
مربی پژوهش
محمدرضا مروی مهاجر
استاد گروه جنگلداری، دانشگاه تهران
قوام الدین زاهدی
دانشیار، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج
وحید اعتماد
استادیار، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :