بررسی برخی خصوصیات جنگل شناسی و رویشگاهی درخت اوری در استان سمنان

این تحقیق به منظور شناخت ویژگیهای رویشگاهی گونه اوری (Quercus macranthera Fisch et Mey) در منطقه رودبارک استان سمنان انجام شده است. اوری گونه غالب جنگلهای مرتفع شمال ایران است. این گونه در استان سمنان در دو منطقه شمال شاهرود و شمال سمنان (ابتدای حوضه تجن) در ارتفاعات فوقانی گسترش دارد. در منطقه رودبارک در شمال سمنان از ارتفاع حدود ۱۷۰۰ متر تا ۲۰۰۰ متر بالاتر از سطح دریا به صورت تک درخت و از ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ متر به صورت گونه غالب و اصلی ظاهر می شود و به طور کلی در شیب شمالی پراکنش بیشتری دارد. برای مطالعه خصوصیات رویشگاهی و جنگل شناسی این گونه در همین منطقه ۴۲ پلات برای اندازه گیری مشخصههای رویشی و در ۳۴ پلات از این تعداد اندازه گیریهای مربوط به مشخصه های خاک شامل بافت خاک (درصد رس، شن و لای)، کربن آلی، آهک و اسیدیته اندازه گیری بعمل آمد. میزان اسیدیته در رویشگاه های اوری بین ۵/۲ الی ۸/۱ متغیر است. خاک در نواحی پراکنش اوری در شکلهای مختلف زمین شامل دامنه، دره و اراضی مسطح اغلب دارای بافت لوم- رسی- شنی است، ولی در یالها لوم- رسی است. بافت خاک در جهت های جغرافیایی شرقی و شمال، لوم- رسی- شنی و در جهت های جنوبی و غربی لوم می باشد. کربن آلی در سه جهت شمالی، شرقی و غربی که از رطوبت بیشتری برخوردارند تقریبا یکسان بوده و به ترتیب ۱/۵۷ ، ۱/۶۹ و ۱/۹۵ درصد می باشد، ولی مقدار آن در جهت جنوبی ۰/۴۸ درصد است که با سایر جهت ها اختلاف معنی داری را نشان می دهد. حداقل و حداکثر مقدار آهک در رویشگاه های مورد مطالعه به ترتیب ۰/۹% (جهت غربی) و ۲۰% (جهت جنوبی) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که بلندترین درخت اوری با ۲۳متر ارتفاع در منطقه مسطح و قطورترین درخت اندازه گیری شده با ۲۵۵ سانتی متر قطر بر روی دامنه شمالی قرار داشت. بیشترین ارتفاع و حجم درخت اوری در ارتفاع ۲۲۰۰ تا ۲۵۰۰ متری از سطح دریا دیده شد و حداکثر حجم تک درخت اوری با ۱۹/۸۱ سیلو در دامنه شمالی مشاهده گردید. بیشترین زادآوری اوری در جهت شرقی مشاهده شد. در مجموع زادآوری تمامی گونه ها بیشتر در دامنه شمالی مشاهده گردید.

کلیدواژه ها:

DIAMETER ، height ، volume ، soil ، aspect ، elevation