کمی سازی ساختار توده های دست نخورده راش در مراحل مختلف تحولی (مطالعه موردی: منطقه کلاردشت، مازندران)

ساختار جنگل تحت تاثیر فرایندهای طبیعی و دخالت­های بشر می­باشد. به منظور مدیریت صحیح جنگل به ابزارهایی نیاز است که با استفاده از آنها بتوان تغییرات ایجاد شده در ساختار جنگل را بررسی کرد. در این تحقیق به منظور بررسی تغییرات ساختار جنگل­های طبیعی و دست نخورده راش منطقه کلاردشت، از سه قطعه نمونه یک هکتاری موجود در مراحل اولیه، بلوغ و پوسیدگی استفاده شد. پس از اندازه­گیری فاصله و آزیموت هر درخت نسبت به گوشه جنوب غربی هر قطعه نمونه و ثبت مشخصاتی ازجمله نوع گونه، قطر برابرسینه و ارتفاع، با به کارگیری مجموعه­ای از شاخص­های مبتنی بر نزدیکترین همسایه، سه ویژگی موقعیت مکانی (شاخص کلارک و ایوانز و زاویه یکنواخت)، آمیختگی (شاخص آمیختگی) و ابعاد درختان (شاخص تمایز قطر برابرسینه و ارتفاع) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج این تحقیق تراکم بیشتر درختان در مرحله اولیه را نشان می­دهد. شاخص کلارک و ایوانز نشان دهنده­ پراکنش کپه­ای درختان در مراحل اولیه و پوسیدگی و پراکنش تصادفی درختان در مرحله بلوغ می­باشد. همچنین شاخص زاویه یکنواخت بیان می­کند که چیدمان درختان در داخل گروه­های ساختاری در هر سه مرحله تحولی حالت تصادفی دارد. نتایج شاخص آمیختگی نشان دهنده­ آمیختگی کمتر مرحله اولیه نسبت به سایر مراحل تحولی می­باشد. همچنین نتایج شاخص­ تمایز قطر برابرسینه و ارتفاع به ترتیب نشان دهنده­ اختلاف متوسط تا آشکار و اختلاف کم تا متوسط برای درختان هر سه مرحله تحولی می­باشد. در پایان با توجه به دست نخورده بودن توده­های مورد بررسی، نتایج حاصل از این شاخص­ها می­تواند به عنوان مبنایی برای مقایسه با سایر جنگل­های مشابه و تعیین میزان انحرافات بوجود آمده در اثر فرایندهای طبیعی و دخالت­های بشر مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

الگوی مکانی ، شاخص آمیختگی ، شاخص تمایز ، نزدیکترین همسایه ، جنگل شاهد