ارزیابی اثر عامل های مختلف بر ریزازدیادی زربین (Cupressus sempervirens var. horizontalis) چهارهزارساله ابرکوه

پژوهش پیش رو به ­منظور حفظ ذخیره ژنتیکی و تکثیر زربین (Cupressus sempervirens L. var. horizontalis (Milll.) Gord) ۴۰۰۰ ساله­ ابرکوه به روش کشت بافت انجام شد. در آزمایش اول، اثر زمان نمونه­ گیری (چهار فصل)، دو نوع محیط کشت Murashige & Skoog (MS) و Woody Plant Medium (WPM) و غلظت­ های مختلف بنزیل آدنین (BA) (صفر، ۰/۱ و یک میلی گرم در لیتر) بر پرآوری ریزنمونه ­های زربین بررسی شد. در آزمایش دوم و سوم، اثر محیط کشت (MS و WPM)، غلظت های بنزیل آدنین/BA (صفر، ۰/۱، ۰/۵ و یک میلی­ گرم در لیتر) به تنهایی و در ترکیب با ۰۱/۰ میلی­ گرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید (IBA) و نوع ریزنمونه (سرشاخه ­های اولیه و ثانویه) بر پرآوری گیاه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار بررسی شد. در آزمایش اول، بیشترین تعداد شاخساره در ریزنمونه ­های تهیه شده در فصل بهار و تابستان که به ­ترتیب در محیط کشت های MS و WPM کشت شده بودند، به دست آمد. در آزمایش دوم، بیشترین شاخه ­زایی و افزایش طول در محیط کشت WPM و در سرشاخه های ثانویه مشاهده شد. بیشترین طول شاخساره در ریزنمونه اولیه کشت شده در محیط ­کشت WPM با غلظت ۰ /۱و ۰/۵ میلی­ گرم در لیتر BA و همچنین ریزنمونه اولیه در محیط کشت MS بدون BA به دست آمد. در آزمایش سوم، بیشترین تعداد شاخساره با میانگین سه، مربوط به ریزنمونه­ های ثانویه در محیط کشت WPM حاوی صفر میلی­ گرم در لیتر BA+ ۰/۰۱ میلی­ گرم در لیتر IBA بود. به ­طور کلی، بهترین زمان نمونه برداری، محیط کشت و نوع ریزنمونه به ­ترتیب فصل بهار، محیط WPM و سرشاخه ثانویه بود.

کلیدواژه ها:

ایندول بوتیریک اسید ، بنزیل آدنین ، شاخساره ، محیط کشت