استفاده از نقش مایه های دستبافت های ایل باصری در طراحی پارچه

ایلات خمسه در استان فارس از بزرگترین تولیدکنندگان فرش محسوب می شوند. ایل خمسه، پنج ایل اصلی به نام های عرب، باصری، بهارلو، نفر و اینالو که دسته بزرگی از عشایر فارس را تشکیل می دهند را در بر می گیرد. این عشایر، صنایع دستی و آداب و رسوم ویژه ای دارند که بر گرفته از فرهنگ و شرایط زندگی آنان است. آن ها در دست بافت های خود که عبارت است از گلیم، قالی و گبه، از نقوش خاصی استفاده می کنند که برگرفته از فرهنگ و تفکر آنان است. هدف از انجام این تحقیق استفاده از نقش مایه های دستبافت های ایل باصری، در طراحی پارچه بوده است. به طور کلی نقوش دست بافت های ایل باصری را می توان به چند دسته تقسیم کرد که عبارت است از نقوش حیوانی که شامل: نقش شیر، بز کوهی، گوزن، مرغ، عقاب و... نقوش گیاهی شامل: درخت زندگی، درختچه نگونسار، درخت انار ، بوته سه گل و... نقوش هندسی شامل: ترنج بازوبسته، ترنج بازو شکسته، گردونه خورشید، گلبوته هندسی و ... و نقوش انتزاعی: نقش مرغ و درخت و... را در بر می گیرد. به دلیل روش های متفاوت بافت، نقوش گبه با نقوش گلیم و قالی کاملا متفاوت است. رنگ های قرمز، بنفش، شتری، لاکی، صورتی، سرخابی، ارغوانی، دوغی، طلائی، آبی، سورمه ای، انواع سبز و زرد، قهوه ای و سفید از پرکاربردترین رنگ ها در دست بافت-های ایل باصری می باشد. تنوع بافته ها از نظر رنگ، طرح و نیز تاثیر پذیری در نتیجه ارتباطات نزدیک ایلات را می توان در قالی های ایل باصری مشاهده نمود این تحقیق از نوع کتابخانه ای و از دسته پژوهش های کاربردی می باشد .در این تحقیق به مطالعه و ارزیابی اهمیت فرش و استفاده از نقش و نگارها در ایل باصری پرداخته شد. همچنین تاثیر اقتباس از طبیعت، فرهنگ، سبک بومی و اعتقادات این ایل بر روی طراحی پارچه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد استفاده از نقش و نگارها در طراحی پارچه از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. ایل باصری توانسته است به کمک الهام گرفتن از طبیعت و بعد اعتقادی و فرهنگی خود نقش و نگارهای مناسبی را بر جای بگذارند

کلیدواژه ها:

ایل باصری ، طراحی پارچه ، نقش و نگار ، عشایر ، دستبافت