شناسایی و تلقیح دو گونه قارچ میکوریز همزیست تادار (.Celtis Caucasica L) در شرایط گلخانه ای

با توجه به ضرورت جنگل کاری در جنگل های زاگرس با گونه های بومی و استفاده از قارچ های میکوریزی همزیست بومی هر گونه، پژوهشی با موضوع تولید نهال های میکوریزی تلقیح شده با قارچ های همزیست درخت تادار (Celtis caucasica L.) انجام شد. نمونه های بذر و خاک ریزوسفر تادار از رویشگاه چهارطاق اردل در استان چهارمحال و بختیاری تهیه شدند. در آزمایشگاه مشخص شد که دو گونه قارچ میکوریز Funneliformis geosporum و Claroideoglomus etunicatum فراوانی مناسبی در خاک ناحیه ریزوسفر داشتند. پس از جداسازی اسپورها با استفاده از الک مرطوب و براساس صفاتی مانند اندازه و رنگ اسپور، ریسه متصل به اسپور و لایه های دیواره سلولی اسپور، قارچ ها به کمک میکروسکوپ نوری و استریومیکروسکوپ شناسایی شدند و برای اولین بار از ریزوسفر درخت تادار در ایران گزارش شدند. سپس، اسپور این دو گونه قارچ میکوریزی با گیاه ذرت در گلخانه به صورت گلدانی تکثیر شد. پس از انبوه سازی، اسپورها با بذر تادار به صورت تیمارهای جداگانه و تیمار ترکیبی دو گونه تلقیح شدند. پس از رشد نهال ها به مدت شش ماه، صفات رویشی و کلنیزاسیون ریشه تادار بررسی شد. نتایج نشان داد که قارچ های میکوریزی بر تمامی صفات ریخت­شناسی نهال ها، اثری مثبت و معنی دار داشتند. در اغلب صفات اندازه گیری شده، بیشترین اثر مربوط به تیمار ترکیب دو قارچ بود. به طور کلی در این پژوهش، مقدار شاخص های رویشی نهال های میکوریزی نسبت به نهال های شاهد بیشتر بود، بنابراین می توان گفت استفاده از نهال های میکوریزی راهکاری مناسب و مقرون به صرفه برای افزایش شانس موفقیت در جنگل کاری ها و نیز احیاء مناطق تخریب شده است.

کلیدواژه ها:

اردل ، صفات ریخت شناسی ، قارچ میکوریز آربوسکولار ، همزیستی