تسامح و تساهل امام رضا(ع) با قیام های شیعی تا (۲۰۱ه)

علویان در تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دوره خلافت عباسی، نقش محوری داشتند و این حرکت ها و قیام ها، نقش برجسته ای در شکل دهی جریان های تاریخی این دوره داشته است. قیام های علویان در خراسان، حجاز، عراق و برخی مناطق دیگر، کم و بیش با استقبال مردمی مواجه شد و شماری از مردم به دعوت آنان پیوستند. علاقه مردم به اهل بیت (ع) و ظلم عباسیان در این زمینه نقش زیادی داشت؛ لذا قیام کنندگان نیز مردم را به «الرضا من آل محمد» (ص) و مبارزه با ظلم فرا می خواندند و مردم به سرعت به آن می پیوستند. مامون قصد داشت با شعار ولایت عهدی، شورش های مردمی را فرو نشاند. اما این سیاست سبب شد تا حکومت او با مشکل جدی مواجه شود. مساله ولایت عهدی، نقطه عطفی در تاریخ تشیع است. او با استفاده از موقعیت امام رضا (ع) به عنوان برگ برنده ای در مقابل عباسیانی که طرف دار خلافت امین بودند، ولایت عهدی را به ایشان تحمیل کرد. این نوشتار، در پی پاسخ گویی به سوالات ذیل است. ۱. در زمان امام رضا علیه السلام چه قیام ها وحرکاتی برعلیه دستگاه خلافت صورت گرفت ؟ ۲. موضع امام رضا (ع) در قیام هایی که به اسم علویان صورت می گرفت چه بود؟ آیا امام رضا علیه السلام با قیام کنندگان علوی همکاری می کردند؟ ۳. تاثیر قیام ابن طباطبا بر حکومت مامون و قیام های آن دوره چگونه بوده است؟ هدف از این تحقیق بررسی قیام هایی است که در زمان امامت امام هشتم علیه السلام اتفاق افتاده است، با تکیه بر قیام ابن طباطبا و ابوالسرایا می باشد.

کلیدواژه ها:

امام رضا (ع) ، قیام های شیعی ، ابن طباطبا ، ابوالسرایا.