حساسیت سنجی اثر شکل هندسی سنبه در عملیات کشش عمیق در مقایسه با دیگر عوامل موثر بر فرایند

پژوهش های متعددی با استفاده از روش های آماری پیرامون بررسی آثار عوامل گوناگون بر کیفیت نهایی قطعات تولید شده در فرایند کشش عمیق صورت گرفته است. اما تاکنون تحقیقات مشخصی پیرامون اثرگذاری عوامل موثر بر عملیات در هندسه های گوناگون، اعم از متقارن، نامتقارن، دارای انحنا، صاف و یا گوشه­دار و تبیین ملزومات طراحی با کیفیت این عوامل با توجه به هندسه محصول، صورت نگرفته است. عموم پژوهش های انجام شده پیرامون عوامل موثر بر عملیات کشش عمیق و کیفیت محصولات، تاکنون محدود به هندسه های خاص بوده است و اطلاعات مناسبی پیرامون مکانیک شکل گیری ورق، چگونگی و شدت اثرگذاری این عوامل در دیگر هندسه ها موجود نمی باشد. در پژوهش حاضر تلاش شده است با استفاده از روش تاگوچی در طراحی آزمایش ها (DOE)، اثرگذاری و درجه اهمیت شش عامل متفاوت بر کمترین ضخامت نهایی قطعات تولید شده در عملیات کشش عمیق با استفاده از سنبه هایی با هندسه های متقارن و نامتقارن بررسی شود. عوامل مورد مطالعه شامل بخشی از مهم ترین ویژگی های مکانیکی بلانک، ابزار شکل دهی و فرایند کشش عمیق می باشند. نتایج آزمایش ها با استفاده از شبیه سازی در نرم افزار Abaqus۶.۷ به دست آمده اند و با آزمایش های تجربی صحت سنجی شده اند. نتایج حاصله موید آن است که طراحی عملیات کشش عمیق بستگی عمیقی به سه دسته عوامل تاثیرگذار یعنی ویژگی های ورق، فرایند و ابزار شکل دهی دارد. از مقایسه تطبیقی نتایج اثرگذاری عوامل نسبت کرنش پلاستیک، ضریب اصطکاک سطوح درگیر و شعاع راکورد ماتریس بر مشخصه کیفیت مشخص گردید اثرگذاری این عوامل در هندسه های متفاوت تحت تاثیر وجود دیواره های صاف، منحنی و شعاع انحنا سنبه می باشند و با ضریبی به نام شدت انحنا مرتبط است.

کلیدواژه ها:

کشش عمیق ، راهبرد تاگوچی ، روش المان محدود ، آنالیز واریانس ، طراحی آزمایش ها