فرهنگ سازی برای مقابله با بحران کم آبی و آلودگی انسان ساخت منابع آبی در شهر مشهد (مورد مطالعه: سد کاردهمشهد)

رشد روزافزون جمعیت شهر مشهد و توسعه نواحی شهری و صنعتی آن از یک سو موجب افزایش تقاضا برای مصرف آب در این شهر شده است و از سوی دیگر زمینه ورود آلاینده هایی نظیر فاضلاب های خانگی، صنعتی و کشاورزی به منابع آب سطحی و زیرزمینی را فراهم ساخته است. این تحقیق با هدف ارائه راهکارهای فرهنگسازی برای کاهش آلودگی انسان ساخت منابع آبی سد کارده با تاکید بر رفتار سکنه روستاهای بالادست انجام شده است. روش تحقیق حاضر از نوع میدانی و اسنادی بوده است. بر اساس نتایج پژوهش حاضر سه دسته از کنشگران، نقش تعیین کننده ای در آلودگی آب سد کارده داشتند. دسته نخست سکنه بالادست سد کارده هستند که سبک زندگی و معیشت آنها موجبات آلودگی این منبع آبی را فراهم ساخته است. دسته دوم شرکت آب منطقه ای (اعم از مدیران، کارشناسان و کارمندان) است که زمینه ساز بخشی از مساله آلودگی و تداوم آن بوده است. دسته سوم دستگاه های اجرایی نظیر محیط زیست، جهاد کشاورزی، منابع طبیعی که در مساله فوق تاثیرگذار بوده اند. نتایج این تحقیق نشان داد آلودگی آب سد کارده مساله اجتماعی هیچیک از گروه های فوق الذکر نبوده و به همین دلیل علیرغم وجود شواهد عینی فراوان مبنی بر آلودگی آب سد کارده، مطالبه عمومی در سطح درون سازمانی یا بین سازمانی یا برون سازمانی (در سطح اجتماع محلی) برای حل مساله آلودگی آب سد کارده شکل نگرفته است. راهکارهای پیشنهادی این تحقیق برای فرهنگسازی بر ۴ سیاست متمرکز شده است: تیم سازی، برند سازی(آموزشی ترویجی)، برندسازی محصولات ارگانیک، توسعه خدمات گردشگری وفادار به محیط زیست و مساله پردازی اجتماعی آب.

کلیدواژه ها:

آب ، آلودگی منابع آبی ، فرهنگسازی ، سد کارده ، مشهد