بررسی نقش کاشت و حفظ فضای سبز در کاهش ردپای کربن محیط های شهری و صنعتی و دستیابی به اهداف توسعه پایدار

فضای سبز شهری از آخرین نشانه های طبیعت در مناطق شهری شناخته می شوند که از آن به عنوان یک اقدام سازگار با کاهش تغییرات اقلیمی یاد می شود. پوشش گیاهی به عنوان فیلتری شناخته می شوند که به طور موثر برخی از آلاینده ها را به دام انداخته و با ذخیره کردن آن به عنوان زیست توده، آن ها را از اتمسفر جذب می کند. از جمله اثرات مثبت فضای سبز در محیط های شهری و صنعتی میتوان به کاهش آلودگی هوا، کاهش مصرف انرژی به واسطه تعدیل دمای محیط، کاهش اثر جزایر حرارتی شهری، کاهش آلودگی صوتی، مدیریت سیلاب و بهبود کیفیت رواناب اشاره نمود. به طور کلی آوردن فضای سبز به چشم انداز شهری می تواند ارتباط بهتر با محیط زیست را ترویج بخشد. اما باید به این نکته نیز توجه داشت که عوامل متعددی در ظرفیت جذب کربن توسط فضای سبز دخیل می باشند که شامل غلظت آلودگی موجود در اتمسفر، تراکم، پراکنش و وسعت فضای سبز ایجاد شده، ویژگی های ساختاری- مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گونه گیاهی می باشند. در این مقاله، بررسی مطالعات پیشین نشان داد که محاسبه دقیق کربن ترسیب شده توسط گیاهان با پیچیدگی های زیادی همراه است. لازم به ذکر است در اغلب مطالعات صورت گرفته، از بررسی سهم تنفس خاک و انتشارات ناشی از مدیریت فضای سبز غفلت شده است. با این حال به طور کلی ارتقا و به ویژه حفظ فضای سبز شهری می تواند در جوانب اصلی اهداف توسعه پایدار یعنی جنبه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیط زیستی مفید واقع شود. اما باید به این نکته اشاره کرد که این شیوه های مدیریتی است که میتواند بر میزان ترسیب کربن و ماندگاری کربن جذب شده توسط پوشش گیاهی تاثیرگذار باشد. در نهایت نیز بهترین نحوه مدیریت فضای سبز را به منظور کاهش ردپای کربن زمانی میتوان پیاده سازی کرد که به طور همزمان به میزان ظرفیت ترسیب کربن گونه های گیاهی (VCS) و انتخاب صحیح گونه های گیاهی متناسب با شرایط محیطی و اقلیمی، در برنامه ریزی محیط های شهری و صنعتی توجه گردد.

کلیدواژه ها:

فضای سبز ، پوشش گیاهی ، ترسیب کربن ، تغییرات اقلیمی ، توسعه پایدار ، ردپای کربن.